CYCLORAMA - అనే పదం ఎప్పుడన్నా విన్నారా? Interesting గా ఉంది కదా? నిజానికి ఇదెలా explain చేయాలో నాకు తెలీట్లేదు, కానీ ఓ నాలుగు రోజుల క్రితం చూసినప్పుడు మాత్రం "భలే" అనిపించింది.
ప్రకృతి లో మనముందు ఉండే ఓ పెయింటింగ్ లోకి మధ్యలో వెళ్ళి నిలబడితే ఎలా ఉంటుంది? మన ముందే కాకుండా మన చుట్టూ 360 degrees లోనూ ఆ పెయింటింగ్ ఉంటుంది కదా! సరే నా సోది ఎందుక్కాని వికీ వాడి డిఫినిషన్ చూడండి.
"A cyclorama is a panoramic painting on the inside of a cylindrical platform, designed to provide a viewer standing in the middle of the cylinder with a 360° view of the painting. The intended effect is to make a viewer, surrounded by the panoramic image, feel as if they were standing in the midst of an historic event or famous place". Sometimes dioramas were constructed in the foreground to provide additional realism to the cyclorama.
క్లుప్తంగా చెప్పాలంటే, చరిత్ర లో ఒక దేశ దశని మార్చిన ఓ అద్భుతమయిన పెయింటింగ్ మన చుట్టూ వేసి, మనల్ని మధ్యలో నిలబెట్టి, స్పెషల్ ఎఫెక్ట్స్ తో ఒక నారేటర్, మనల్ని ఆ రోజు, ఆ సీన్ మధ్యలోకి తీసికెళ్ళగలిగాడనుకోండి.. బావుంటుంది కదా?
సినిమాల్లేని రోజుల్లో ఈ cycloramas, cyclorama buildings బాగా పాపులర్ అట. ఏదైనా famous, most influential historical event కి సంబంధించిన పెయింటింగ్ వేసి, అవి ప్రదర్శించడం కోసమే నిర్మించబడ్డ cyclorama buildings లో పెట్టేవాళ్ళట. ప్రతీ పెద్ద టౌన్ లో ఈ థియేటర్స్ ఉండేవట. మొట్టమొదటిసారిగా, చాలా ఫేమస్ ఐరిష్ పెయింటర్ Robert Balker కి ఐడియా వచ్చిందిట, ఒక టూ డి పెయింటింగ్ వాళ్ల మొహం ఎదురుగా వేళ్ళాడదీయకుండా ప్రేక్షకులని సీన్ మధ్యలోకి ఎలా తీసుకెళ్ళటం అని ఆలోచిస్తున్నప్పుడు. 1787 లో మొట్టమొదటి cyclorama building ఓపెన్ అయ్యిందిట.
అచ్చం ఇప్పటి సినిమాల్లాగే, ఈ cyclorama paintings ని ఊరూరా తిప్పేవాళ్లట, ఈ cyclorama buildiings లో ప్రదర్శనకి. సరే, ఇక ఈ 'అట " లు మానేస్తాలెండి :))
చాలా ఆశ్చర్యమేసింది నాకు. ఒక్కసారి ఊహించుకోండి. 42 feet అంటే 13 మీటర్ల ఎత్తూ, 365 feet(111 మీటర్లు) చుట్టుకొలతా ఉండే ఒక పెయింటింగ్ ని, విడదీసి, పాడవకుండా ఒక ఊరి నుంచి, ఇంకో ఊరికి తీసుకెళ్ళి అక్కడ నెలల/సంవత్సరాల కొద్దీ ప్రదర్శించీ మళ్ళీ ఇంకో ఊరికి తీసుకెళ్ళటం!! 'బాప్ రే' అనిపించింది.
చాలా ఆశ్చర్యమేసింది నాకు. ఒక్కసారి ఊహించుకోండి. 42 feet అంటే 13 మీటర్ల ఎత్తూ, 365 feet(111 మీటర్లు) చుట్టుకొలతా ఉండే ఒక పెయింటింగ్ ని, విడదీసి, పాడవకుండా ఒక ఊరి నుంచి, ఇంకో ఊరికి తీసుకెళ్ళి అక్కడ నెలల/సంవత్సరాల కొద్దీ ప్రదర్శించీ మళ్ళీ ఇంకో ఊరికి తీసుకెళ్ళటం!! 'బాప్ రే' అనిపించింది.
అయితే, సైలెంట్ మోషన్ పిక్చర్స్ ఎప్పుడయితే వచ్చాయో, వీటి పైన ఇంట్రస్ట్ తగ్గిపోయి మెల్లిగా ఫేడ్ అయిపోయాయని, నారేటర్ చెప్పింది.
సరే విషయానికొస్తే, స్ప్రింగ్ బ్రేక్ కదా... పిల్లల్ని తీసుకోని ఈస్ట్ కోస్ట్ కి వెళ్ళి, ఫ్రెండ్స్ తో గడిపి, అలాగే పిల్లలకి ఊరికే Lincoln సినిమా రిలీజ్ అయిన రెండో రోజే చూపించడమే కాదు, చరిత్ర పాఠాలు నేర్పుదామని Gettysburg కీ, మిగతా historical places కి తీసుకెళ్ళా. Guide భలే ఉన్నాడు. అమెరికా చరిత్రలో మోస్ట్ ఇంపార్టెంట్ సివిల్ వార్ ఘట్టం, దాని తర్వాత Lincoln ఇచ్చిన స్పీచ్ Gettysburg address అమెరికన్ చరిత్రలో చిరకాలం ఎలా నిల్చిపోయిందీ అవన్నీ తల్చుకుంటూ ఓ రౌండ్ వేస్తున్నప్పుడు, ఈ cyclorama కి వెళ్ళాను. అసలదంటే ఏంటో తెలీకుండానే. చాలా బాగా ఇంప్రెస్సివ్ అనిపించింది. Gettysburg Cyclorama అని కొడితే ఇంఫర్మేషన్ దొరుకుతుంది.
క్లుప్తంగా ఇదీ విషయం:
Pickett's Charge అనే ఒక పర్టిక్య్లులర్ ఘట్టం గురించి ఫ్రెంచ్ ఆర్టిస్ట్ Paul Philippoteaux వేసిన ఈ పెయింటింగ్, ఒరిజినల్ గా 1882 లో ఫ్రాన్స్ లో వేసి, అక్కణ్ణుంచి బోస్టన్, అమెరికా కి తీసుకొచ్చి మొట్టమొదటి సారిగా 1884 లో Boston లో ఉన్న cyclyorama building లో ప్రదర్శనకి పెట్టారట. అక్కణ్ణుంచి 1913 లోనో ఎప్పుడో Gettysburg, PA కి తరలించి అప్పట్నుంచీ అక్కడే ప్రజల సందర్శనకోసం పెట్టారు. నూటపాతికేళ్ళల్లో డర్ట్ కలెక్ట్ అవ్వడం వల్లా, క్లైమెట్ కంట్రోల్ సరిగ్గా లేని బిల్డింగ్స్ లో ఉండటం వల్లా పెయింటింగ్ పాడవుతోందని, 2005 లో $12million తో restoration project చేపట్టి, తిరిగి 2008 నుంచీ పబ్లిక్ డిస్ప్లే కి ఓపెన్ చేసారు.
ఎలివేటెడ్ హైట్ లో ఉంటుంది, సర్క్యులర్ షేప్ లో ఎస్కలేటర్స్ ఎక్కి, ఒక క్లోజ్డ్ డోమ్ లోకి వెళ్తాము. అసలు పైన దిగేముందే చుట్టూ పెయింటింగ్ కనపడగానే వావ్ అనుకున్నాను. ఆ తర్వాత కొంచెం నారేటింగ్, డార్క్ చేసి సమ్ లైటింగ్ ఎఫెక్ట్సూ అంతా కలిపి బావుండింది. అంతా కలిపి ఒక పావుగంట, ఇరవై నిమిషాల ఎక్స్ పెరీయన్సే కాని, నచ్చింది.
సరే నాలాగే Cycloramas అంటే తెలీని వాళ్లకోసం ఇక్కడ పెడదామని. ముఖ్యంగా కొన్ని ఫోటోస్ లో చూడండి, ఆ వుడెన్ ఫెన్సింగ్ రియల్ వి వెళ్ళి , ఆ పెయింటింగ్ లో ఉన్న వుడెన్ ఫెన్సింగ్స్ తో ఎక్కడ మెర్జ్ అవుతున్నాయో, అలాగే నేలా, గడ్డీ కూడా రియల్ వి వెళ్ళి పెయింటింగ్ లో ఎక్కడ కలుస్తున్నాయో.
నిన్న రాత్రి ఇంటికొచ్చాక చూస్తే మంచి ఫోటోస్ అన్నీ పోయాయి, ఇప్పుడా స్టోరీ ఎందుక్కాని నా సెల్ ఫోటోతో తీసిన ఫోటోస్ ఉన్నాయి. అవి అంత బాగా ఉండవు కానీ, you get an idea.
ప్రస్తుతం ఇలాంటి cycloramas ప్రపంచం మొత్తంలో ఓ ఇరవై ముప్పై దాకానూ. అమెరికాలో రెండూ, కెనడాలో ఒకటీ ఉన్నాయి అని ఆ నారేటర్ చెప్పింది నాతో.
- Kumar N
