NEW WORLDS
1507 లో వచ్చిన Martin Waldeseemuller's Universalis cosmographia కి ముందెప్పుడూ మ్యాప్స్ లో
కనపడని అమెరికా మీద యూరోపియన్స్ కాలుపెట్టపోతున్నారు. గోల్డ్, ల్యాండ్ కోసం యూరప్ రాజ్యాలు బ్రిటన్, స్పెయిన్, ప్రాణాలకి తెగించి అనంతమైన సముద్రాల మీద పడి, అమెరికా(కరేబియన్ తో కలుపుకోని) ఖండాల కొత్త ప్రపంచాన్ని ఆవిష్కరించబోతున్నారు.
అమెరికా భూభాగాన్ని జయించి, కాలనైజ్ చేయడం చరిత్ర తన మీద తను జరుపుకున్న అతి ముఖ్యమయిన
ఒక సహజప్రయోగం. రెండు వెస్టర్న్ సంస్కృతులని ఎగుమతి చేసి, విశాలమయిన భూభాగాల మీదా, విభిన్న ప్రజల మీదా అమలుపరచి, చివరకి ఏ సంస్కృతి మెరుగ్గా పని చేస్తుందో, బ్రిటన్ ఉత్తర అమెరికా మీదా, స్పెయిన్ మరియు పోర్చుగీస్ లు దక్షిణ అమెరికా మీదా తేల్చి చూసుకున్న ఒక ప్రయోగం.
ఒక సహజప్రయోగం. రెండు వెస్టర్న్ సంస్కృతులని ఎగుమతి చేసి, విశాలమయిన భూభాగాల మీదా, విభిన్న ప్రజల మీదా అమలుపరచి, చివరకి ఏ సంస్కృతి మెరుగ్గా పని చేస్తుందో, బ్రిటన్ ఉత్తర అమెరికా మీదా, స్పెయిన్ మరియు పోర్చుగీస్ లు దక్షిణ అమెరికా మీదా తేల్చి చూసుకున్న ఒక ప్రయోగం.
వెనక్కి తిరిగి చూస్తే, అసలు పోటీయే లేదన్న సంగతి స్పష్టం. ఇన్ని వందల సంవత్సరాల్లో ఉత్తర అమెరికాదే పైచేయి. ఎలా, ఎందుకు అన్న ప్రశ్నలుదయించక మానవు? ఉత్తరాన మట్టి సారవంతమైనదా? దాని కింద గోల్డ్, ఆయిల్ ఉండిందా? లేక వాతావరణ పరిస్థితులు మెరుగయినవా, నదులు అనువైన ప్రదేశాల్లో ప్రవహించేవా? అదీ కాక, యూరప్ ఉత్తరమెరికాకి దగ్గిరగా ఉండడం వల్లనా? కానీ ఇవ్వేవీ కావు. అలాగే, స్పెయిన్, పోర్చుగీస్ లకి ఇంతకుముందు చాప్టర్స్ లో చూసినట్లుగా ఓరియంటల్, ఒట్టోమాన్ ఎంపైర్స్ కున్న బలహీనతలు కూడా కారణం కాదు.
వీటన్నిటికన్నా ఒక ఐడియా, ఈ బృహత్తరమైన మార్పుకి కారణం. ప్రజలు తమల్ని తాము ఎలా పరిపాలించుకోవాలి అన్న ఒక సూత్రం. చాలా మంది దీన్ని డెమొక్రసీ అని పొరపడుతుంటారు. ఏ దేశమయినా అలవోకగా ఎన్నికలు నిర్వహించుకోవడం ద్వారా డెమొక్రసీని సాధించుకోవచ్చని భావిస్తుంటారు. నిజానికి డెమొక్రసీ ఎత్తైన కట్టడం మీదున్న గోపురం లాంటిది. దాని మూలాలు పటిష్టమయిన న్యాయవవస్థ, వ్యక్తి స్వేచ్చకున్న పవిత్రతా, ప్రైవేట్ ఆస్థిహక్కుల భద్రతా మొదలగువాటిని కాపాడే రాజ్యాంగబద్దమైన ప్రజాప్రభుత్వం లో దాగుంటాయి.
***
మన కథ రెండు పడవలతో మొదలవుతుంది. ఒకదాంట్లో 200 లోపే ఊన్న స్పెయిన్ జనాభా. వారి లక్ష్యం, Inca Empire ని జయించి అక్కడున్న విలువయిన మెటల్స్ సంపదని స్పెయిన్ రాజుకి కట్టపెట్టడం. ఈ పడవ ఉత్తర ఈక్వడార్ ని 1532 లో చేరుతుంది. ఆ తర్వాత 138 సంవత్సరాలకి రెండవ పడవ, Carolina 1670 లో అమెరికా లోని South Carolina ని చేరుతుంది. దాన్నిండా ఇంగ్లాండ్ లో తమ పేదరికాన్ని వదిలేసి, దూరతీరాల్లో మెరుగైన బ్రతుకు కోసం బయలుదేరిన సర్వంట్స్.
conquistador-incan-empire-3 |
మొదట్లో దక్షిణాన విజయభేరి మోగిస్తున్న స్పెయిన్ ప్రజలకే అన్నీ అనుకూలంగా ఉన్నట్లుగా కనపడుతోంది. మరి వారే కదా ముందు వెళ్లింది. పదహారవ శతాబ్ధంలో ఇంగ్లాండ్ మీమాంసలతో కాలం వెళ్లబుస్తున్న కాలంలో, అమెరికా ఖండాల కాలనైజేషన్ పని Iberian Peninsula (స్పెయిన్, పోర్చుగీస్, ఫ్రాన్స్ లో కొద్ది భాగం ) వారే చేపట్టారు. 1519 నుండి 1521 మధ్యలో Hernan Cortes, మెక్సికో లోని Aztecs ని మట్టికరపించాడు. కేవలం ఓ దశాబ్ధంలోపునే Francisco Pizarro, పెరూ లో Incas Andean empire ని నేలమట్టం చేసాడు.
pizarro-seizing-atahualpa |
కేవలం అతికొద్దిమంది బలగంతో ఉన్న Spainards, యాభై లక్షల నుండీ, ఒక కోటి వరకీ ఉన్న Incas ని, ఎలా అంతమొందించారన్నది ఐదొందల సంవత్సరాల తర్వాత కూడా దిగ్భ్రాంతి కలిగించే విషయం. Spainards దగ్గిర ఉన్నhorses, guns, crossbows ఎంత ఉపయోగపడ్డాయో,వారి వెంట వచ్చిన smallpox, influenza, measles, typhus లాంటి వ్యాధులు, Incas కి అంతకన్నా ఎక్కువ ప్రాణ నష్టం కలిగించాయి. దీనికి తోడు Incas లో ఉన్న అంతర్గత విభేధాలు కూడా Spainards కి కలసివచ్చాయి.
కానీ పెరూ ఒక్కరోజులోనో, ఒక్క యుద్దం లోనో వశం కాలేదు. 1535, 1536 & 1539 లో Incas తిరుగుబాట్లు చాలానే జరిగాయి. రెడ్ ఇండియన్ లు బలహీనులేమీ కాదు, అతిగొప్ప గెరిల్లాఫైటింగ్ వీరులు. యురోపియన్స్ యుద్దనైపుణ్యాలని తొందరగా వొంటబట్టించుకున్నారు. దానికి తోడు స్పెయిన్ వలసదారుల అంతర్గత కలహాలు కూడా తోడయ్యి, దాదాపు ముప్పయి సంవత్సరాల అనంతరం అంటే 1572 కి కానీ, Incas ని పూర్తిగా ఓడించలేకపోతారు.
స్పెయిన్ దాడులకి ఒక సాకుగా Incas క్రిస్టియానిటీ లోకి మారట్లేదని చెప్పినప్పటికీ, నిజానికి గోల్డ్ కోసం Pizarro దండెత్తాడు. దండయాత్రలో బంధింపబడ్డ Incas నాయకుడు Atahualpa తనని విడిపించుకోటానికి తన గది నిండా బంగారాన్నీ, వెండినీ తెప్పిస్తాడు. తద్వారా లబించిన 13,420 pounds of 22 carat gold, 26,000 pounds of silver స్పెయిన్ దండయాత్రికులని ఎంతో ధనవంతులని చేసింది. కాని, ఇంకా ఎన్నో రెట్లు వేచి చూస్తోందన్న విషయం స్పెయిన్ సైన్యానికి తెలుసు. Hispanolia, Zacatecas లో వెండి నిల్వలూ, ముఖ్యంగా Cerro Rico, Potosi లో ప్రపంచం కనీవిని ఎరుగనంత వెండి మైన్స్ లభ్యమవుతాయి. పెరూలో ఎటు చూసినా బంగారం, వెండి నిల్వలు కనిపించడంతో స్పెయిన్ ఆక్రమణదారుల పంటపండుతుంది. క్రమంగా మైన్స్ ప్రొడక్షన్ కెపాసిటీ ని పెంచి, 1500 - 1800 మధ్య ఈరోజు విలువల్లో దాదాపు 109 బిలియన్ల బ్రిటీష్ పౌండ్ల విలువ గల బంగారం, వెండి ఈ కొత్త ప్రపంచం నుంచి, యూరప్ కీ, పసిఫిక్ మీదుగా ఏషియా కీ ఎగుమతి చేయబడింది.
Silver mines in New Spain |
స్పెయిన్ శ్రీమంతులు దక్షిణమెరికాలో ఒక కొత్త నాగరికత కి శ్రీకారం చుట్టారు. వీరున్న నగరాల్లో జనాభా పెరగటం ప్రారంభించింది. 1692 లో మెక్సికో సిటీ లో ఒక లక్షమంది ప్రజలు నివసిస్తూండగా, ఉత్తరమెరికాలోని బోస్టన్ లో కేవలం 6,000 మంది మాత్రమే ఉండేవారన్న గణాంకం ఆ రోజుల్లో సౌత్ అమెరికా, నార్త్ అమెరికా మధ్యనున్న తేడా ఎంతో చెపుతుంది. క్రమంగా స్పెయిన్ వలసదారులు 25 స్పెయిన్ యూనివర్సిటీలు ప్రారంభించారు. Meso-American ఆహారాన్ని ఇష్టపడ్డారు. వందల కొద్దీ వైభవమైన చర్చ్ లు కట్టించారు. కాలక్రమేణా చర్చ్ యొక్క ప్రభావం పెరిగినప్పటికీ, నిజమైన అధికారకేంద్రం మాత్రం స్పెయిన్ రాజకిరిటానిదే. అధికారికంగా భూమి అంతా స్పెయిన్ రాజు పేరు మీదే ఉండేది.
ఇదిలా సాగుతుండగా, ఉత్తరమెరికా లో ఆస్థి-హక్కులు, ఆస్థి-పంపిణీల విధానం దీనికి పూర్తి భిన్నంగా నడచింది. అదేంటో చూద్దాం.
***
LAND OF THE FREE
1670 లో ఒక పేద ఇంగ్లీష్ Indentured Servants జంట అమెరికాలోని కెరోలీనా ఒడ్డున దిగింది. 17వ శతాబ్ధంలో అమెరికాకి వచ్చిన వలసదారుల్లో 65 నుంచి 75 శాతం వరకీ కూడా Indentured Servants గా వచ్చినవాళ్ళే. (తొలితరం అమెరికా వలసదారుల్లోని Farmers, Planters, Shopkeepers కి పనివాళ్ళు దొరకటం కష్టమయి, యూరప్ నుంచి యువకులని పట్టుకొచ్చేవాళ్ళు. వీరిని Indentured Servants అనేవాళ్ళు. వచ్చే యువకులంతా ఒక నియమిత కాలానికీ, కొన్ని నిబంధనలకీ అంగీకరించి కాంట్రాక్ట్(Indentured document) మీద సంతకం పెట్టి వచ్చేవాళ్ళు. యజమానులు యూరప్ నుంచి, అమెరికాకి ప్రయాణఖర్చులు భరించేట్లుగానూ, Indentured seravnts కొన్ని సంవత్సరాలు కేవలం వసతీ, ఆహారం అనే జీతభత్యాలతో మాత్రమే పనిచేసి, వారి కాంట్రాక్ట్ పీరియడ్ అయిపోయాక, స్వతంత్రులుగా ఈ కొత్త ప్రపంచంలో భూమిని సాగుచేసుకునే, స్వంతం చేసుకునే హక్కు సంపాదించుకునేట్లుగానూ ఆ కాంట్రాక్ట్స్ ఉండేవి).
ఈ రకమైన మైగ్రేషన్ దక్షిణమెరికాకి చాలా భిన్నమైనది. స్పెయిన్ వలసదారులకి గుట్టలకొద్దీ వెండి దొరికింది కానీ, ఉత్తరమెరికాలోని కెరోలినా వడ్డున విరిగిపోయిన చెట్లుతప్ప మరేమీ లేవు.
పైన చెప్పిన జంటలాంటి మిగతా Indentured servants అమెరికాకి వచ్చేప్పుడు చేతిలో ఏమీ తెచ్చుకోలేదు. తెచ్చుకోటానికి కూడా పెద్దగా ఏం లేదు. వారి అట్లాంటిక్ ప్రయాణఖర్చులు సైతం యజమానులే పెట్టుకునేవాళ్లు. కానీ వీరంతా ఎన్నో ఐడియాస్ తో కొత్త ప్రపంచం మీద కాలుపెట్టారు. వాటిల్లో మొట్టమొదటిది: ఆస్థిహక్కుల మీద వారి ఆలోచనవిధానం. రెండవది: ప్రొటెస్టెంట్ ఐడియాలజీ. మూడవది: పన్నులు ఇంగ్లాండ్ రాజు గారి చిత్తప్రకారం విధించకుండా కేవలం పార్లమెంట్ సంస్థ అప్రూవల్ ద్వారా మాత్రమే పన్నులవిధింపు ఆమోదం పొందాలి.
నిజానికి రాజ్యాధికారాన్ని ఇంగ్లాండ్ లో పార్లమెంట్ అప్పటికే సవాల్ చేస్తోంది. 1628 లో పార్లమెంటరీ రాజ్యవిమర్శకులు, పార్లమెంట్ అనుమతి లేకుండా ఏ ఒక్క వ్యక్తీ, ఇంగ్లాండ్ తరపున బహుమతులు కానీ, అప్పులు మంజూరు చేయటం కానీ, పన్నులు విధించటం కానీ చేయకూడదనీ డిమాండ్స్ చేయటం మొదలుపెట్టారు. దానికి కింగ్ చార్లెస్ ఒప్పుకోకుండా తన అధికారాలని ఇంకా విస్తృతపరచాలని ప్రయత్నించటంతో, దేశంలో యుద్దం మొదలయింది. దానికి 30 Jan 1642 న కింగ్ చార్లెస్ అతి పెద్ద మూల్యం చెల్లించుకోవాల్సివచ్చింది, తన ప్రాణంతో. ఆ తదుపరి జరిగిన పరిణామాలతో 1688 కల్లా పార్లమెంట్ అనుమతి లేకుండా అసలు రాజసింహాసనానికి డబ్బు ఏ రూపేణా అయినా ఇవ్వటం చట్టవ్యతిరేకమయింది.
కానీ, 17 వ శతాబ్ధంలో ఇంగ్లాండ్ లో వీటన్నిటికన్నా బలమయిన మార్పు, రాజకీయాల స్వభావం మారటం వల్ల వచ్చింది. ఈ డిబేట్ లో ఒక వైపు Thomas Hobbes with the book Leviathan (1651), మరోవైపు John Locke with First Treatise of Government (1690) నించున్నారు. Hobbes మనుషుల్లో సహజంగా ఉండే డిసిప్లిన్ తక్కువనీ, స్వపరిపాలనలో వ్యక్తి స్వార్థంతో మనుషులు, సమూహాలు ప్రభావితమవుతారని, సమాజ సమిష్టి శ్రేయస్సుకిది పెద్ద అడ్డంకిగా మారుతుందనీ, కేంద్ర స్థానంలో బలమైన శక్తివంతమైన అధికారం ప్రజల్ని భయభక్తులతో పరిపాలించాలని వాదించాడు. ఆ అధికారం కేవలం రాజు కే చెంది ఉండక్కర్లేదనీ, పార్లమెంట్ చేతిలో ఉన్నా పర్లేదని అభిప్రాయపడ్డాడు.
ఈ వాదనకి సవాల్ విసిరిన రచన John Locke's second Treatise of Government. ప్రజలు 'భయం' ఆధారంగా పని చేసే ప్రభుత్వపు పరిపాలనని ఇష్టపడరనీ, వారి వ్యక్తిగతస్వేచ్చని వ్యవస్థలోంచి తీసేయడం నిరంకుశమనీ, మనిషి సహజంగా హేతుజంతువనీ, సంఘంలో బతకడానికిష్టపడ్డప్పుడు సంఘశ్రేయస్సు వ్యక్తి శ్రేయస్సు కి కూడా ముఖ్యమన్న విచక్షణా జ్ణాణాన్ని కలిగి ఉంటాడనీ వాదించాడు. ఈ సూత్రం మీద నిర్మించబడ్డ సమాజాల్లో అధికారం అనేది ఒక 'సివిల్ సొసైటీ', 'చట్టవ్యవస్థ" ల ద్వారా అమలు చేయబడుతుందనీ, వీటి ప్రధాన నిర్ణయాలన్నీ మెజారిటీ ప్రజల ఆమోదం ఆధారంగా జరుగుతాయనీ/జరగాలనీ వాదించాడు.
Hobbes అధికారమంతా కేంద్రీకృతమయి, అవిభాజ్యంగా ఉండాలన్న వాదనకి వ్యతిరేకంగా, Locke, Executive, Federative, Legislative branches విడివిడిగా ఉండాలనీ వాదించాడు. కానీ Legislative branch కి మిగతా వ్యవస్థలకన్నా ఎక్కువ అధికారం ఉండాలనీ, జడ్జ్ లని నియమించే అధికారం, న్యాయ, చట్ట నియమాలని తయారు చేసే అధికారం కలిగి ఉండాలనీ వాదించాడు.
అలాగే, వ్యక్తులు సంఘం/దేశంలో కలసి భాగమయ్యి, పరిపాలించబడడానికి ఇష్టపూర్వకంగా సమ్మతం వ్యక్తపరచడానికి అతి ముఖ్యమైన సూత్రం: ఏ అధికార కేంద్రమయినా తమ ఇష్టానుసారంగా వ్యక్తి స్వేచ్చ ని తోసిపుచ్చదన్న నమ్మకమూ, తనూ, తన మనుషులూ, "వ్యక్తిగత ఆస్థులూ" , ఇల్లూ, వస్తువులని ఏ అధికారశక్తో అమాంతంగా కబ్జా చేయకుండా, సమాజ చట్ట/న్యాయ వ్యవస్థలు భధ్రంగా కాపాడతాయన్న నమ్మకమే అని అభిప్రాయపడ్డాడు. వ్యక్తి "ప్రాపర్టీ"ని కాపాడలేని ఏ వ్యవస్థా అంతిమంగా నిలవజాలదనీ Locke అభిప్రాయపడ్డాడు. వ్యక్తి అనుమతి లేకుండా తన 'ప్రాపర్టీ " ని ప్రభుత్వం తీసుకోరాదనీ హెచ్చరికలు జారీ చేసాడు. వ్యక్తి ప్రాపర్టీకి భధ్రతని ఇచ్చినప్పుడే, ప్రభుత్వానికి పన్నులు విధించే అధికారం లభిస్తుందనీ/లభించాలనీ, ఆ హక్కుల్ని కల్పించలేనినాడు వ్యక్తులు పన్నులు కట్టకూడదనీ/కట్టడానికిష్టపడరన్న వాదన, కొత్తగా ఆవిర్భవిస్తున్న అమెరికాలో ఎంతో బలమైన ప్రభావాన్ని కనపరచింది.
ఈ కొత్త ప్రపంచం వెస్టర్న్ మోనార్కీస్ కి బోల్డంత భూభాగాన్ని జతకూర్చడంతో కొత్త ప్రశ్నలు తలెత్తాయి. దక్షిణాన స్పెయిన్ ఉత్తరాన ఇంగ్లీష్ వలసదారులకి ఈ కొత్త భూమి మీద యాజమాన్యపు హక్కులని ఎలా సర్ధాలి అన్న ప్రశ్న ఎదురయింది. దీనికి సమాధానం భవిష్యత్తు వెస్టర్న్ ప్రపంచపు నాయకత్వాన్ని నిర్ణయించదనడంలో అతిముఖ్యమయిన పాత్ర పోషించింది.
కారోలినా మీద అడుగుపెట్టిన మొట్టమొదటి పడవలకి కెప్టెన్ అయిన జాన్ లాక్ , ఈ కొత్త ప్రపంచం కోసం ఒక వ్యవస్థీకృతం చేయబడ్డ ఒక నమూనా ని పట్టుకొచ్చాడు. The fundamental constitution of Carolina ని March 1669 లో రచించింది సాక్షాత్తూ జాన్ లాక్. అయితే దీంట్లో పాత ఇంగ్లాండ్ రాజరికపు చాయలెన్నో ఉన్నాయి. కొత్త ప్రపంచంలో కూడా అరిస్టోక్రసీ ని క్రమంగా వ్యాపింపచేసే సూచనలని కాలనిస్టులు తెలివిగా త్రోసిపుచ్చారు. అయితే రాజకీయవ్యవస్థల్లో ప్రాతినిధ్యానికీ, ఆస్థిహక్కు కీ సంబంధం ఉండాలన్న సూచన మాత్రం అమలులోకి తీసుకున్నారు. జాన్ లాక్ రచించిన కారోలినా రాజ్యాంగం ఆర్టికల్ 4 లో అరవైఆరుశాతం భూభాగం ప్రజలకి చెందాలనీ, పార్లమెంట్ మెంబర్ అవ్వాలంటే కనీసం ఐదువందలఎకరాలకి స్వంతదారు అయ్యి ఉండాలనీ, అదేసమయంలో ఏభైఎకరాలకి తక్కువున్న ప్రజలకి పార్లమెంట్ సభ్యుణ్ణి ఎన్నుకునే ఓటింగ్ హక్కు ఇవ్వకూడదని ప్రతిపాదించాడు. దాంతో ఈ భూభాగం ఎలా విడగొడబట్టుతుందీ దాని సంపాదనా హక్కులెలా నిర్ణయించబడతాయి అన్న ప్రశ్న కీలకమయింది.
ఆ ప్రశ్నకి సమాధానంలో భాగంగా ముఖ్యమైనది "గ్యారంటీడ్ మినిమమ్" నియమం. వలస వచ్చిన ప్రతి 'free man" కి వంద ఎకరాలు శాశ్వతంగా ఇవ్వబడతాయి. మరి ఇంత పెద్ద భూభాగాన్ని పంచుకోడానికి సరిపడా "free men" రాకపోతే? ఈ ప్రశ్నకి సులువయిన సమాధానమే దొరికింది. Indentured Servants వారి వారి ఒప్పందాల
కాలపరిమితి(సాధారణంగా 5,6 సంవత్సరాలు) పూర్తి చేసాక, వారికి కూడా భూమి పంచబడుతుంది.
ఉదాహరణగా Millicent How and Abraham Smith లని చూద్దాం. ఇంగ్లాండ్ లో వారి జీవితం కష్టంగా సాగుతోంది. కారోలినా కి వలసవెళ్దామా అన్న ఆలోచనని, అట్లాంటిక్ ని దాటి వెళ్ళి కొత్త భూభాగం మీద పడబోయే కష్టాలు భయపెట్టకమానలేదు. కానీ పొందబోయే అవకాశాలు, తీసుకోబోయే రిస్క్ లని అధిగమించాయి. నిజానికి ఆ కాలంలో ఇంగ్లాండ్ లో ఆస్థిహక్కులు పటిష్టంగానే ఉన్నప్పటికీ, ఆస్థి అంతా కొద్ది మంది జనాభా మధ్యే కేంద్రీకృతమయి ఉండేది. (1436 లో కేవలం 6,000-10,000 కుటుంబాలు 45 శాతం భూమిని, 20 శాతం చర్చ్, రాజకోట ఒక 5 శాతాన్నీ ఆక్రమించుకోని ఉన్నాయి) కానీ కొత్తగా ఏర్పడిన అమెరికాలో సంఘంలోని అతిక్రింద వర్గాలకి చెందిన వారికి కూడా ఆస్థిహక్కునిచ్చెన మీద పాదం పెట్టే అవకాశాలు పుష్కలంగా ఉన్నాయి. ఆ విషయం అర్ధమవడంతో Millicent How and Abraham Smith లు మరో ఆలోచన లేకుండా పడవమీద కాలు పెట్టారు. ఒక మనిషి ఎంత భూమిని దున్ని, నాట్లు వేసి, మెరుగుపరచి, వ్యవసాయానికి అనువుగా చేసి దాని ప్రతిఫలాన్ని పొందుతాడో, ఆ భూమికంతా అతనే స్వంతదారుడవుతాడన్న జాన్ లాక్ మాటల్ని గమనిస్తే , అభివృద్ది కోసం ఏ ఓనర్ లేకుండా వేచి చూస్తున్న ఎంతో భూమిని సాగుచేసి స్వంతం చేసుకోవడం కోసం వలసదారులు పోటీపడి కష్టపడ్డారన్న విషయం ఊహకందనిది కాదు.
పైన చెప్పిన నియమాల ప్రకారం, మొట్టమొదటి సెటిలర్స్ కాలం నుంచీ జరిగిన ప్రతి భూమి ట్రాన్సాక్షన్ నీ North Charleston Conveyancing office లో నమోదు చేయడం జరిగింది. Indenture deed term పూర్తి చేసుకున్న ప్రతి వ్యక్తికీ ఇచ్చిన చిన్నా, పెద్ద జాగా ల విషయాలని కూడా నమోదు చేసారు. Millicent How కి100 ఎకరాలూ, Abraham Smith కి 270 ఎకరాలు ఇవ్వబడినవన్న విషయం ఈ రికార్డులుచూసి గమనించొచ్చు. జాన్ లాక్ Fundamental Constitutions of Carolina లో చెప్పినట్లుగా పొలిటికల్ పవర్ కేవలం భూమి స్వంతదారులకి మాత్రమే ఉంటుందన్న నియమం Millicent How, Abraham Smith ల లాంటి వారికి పొలిటికల్ ప్రాతినిధ్యాన్ని సంపాదించిపెట్టింది. Abraham Smith ఇప్పుడు తన ఇష్టానుసారంగా పార్లమెంట్ మెంబర్ లేక జ్యూరీ మెంబర్ అవ్వచ్చు. (ఆసక్తికరంగా ప్రతి జ్యూరీ మెంబర్ కీ, పార్లమెంట్ మెంబర్ కీ ఎన్ని వందల ఎకరాలున్నా కూడా ఒకే ఒక్క వోట్ ఉండేది).
ఈ "ఆస్థిహక్కుదారుల ప్రజాస్వామ్యం " క్రమంగా ఊపందుకుంది. ఇలా ఏర్పడిన పొలిటికల్ రిప్రజింటేటివ్ సంస్థలు క్రమంగా గవర్నమెంట్ లో విప్లవాత్మక మార్పులకి శ్రీకారం చుట్టాయి.
Abraham Smith లాంటి ఒక అతి సాధారణమయిన వ్యక్తి , ఓ కొత్త భూమ్మీదున్న ప్రకృతిలో కాలుపెట్టి కొద్ది కాలంలోనే ఆస్థిహక్కుదారుడయ్యి, వోటర్ గా కూడా ఎదగడమనేది ఈ కొత్త వ్యవ్యస్థలో అతికీలకమయిన విషయంగా పరిగణించవచ్చు. ఆ కాలంలో అమెరికాలోని పదమూడూ కాలనీల్లో ఏడింట, వోటింగ్ హక్కు ఆస్థియాజమానులకీ లేక ఆస్థిపన్ను కట్టే ప్రజలకి మాత్రమే ఉండేది.
Jeronimo de Aliaga |
దీనికి సరిగ్గా వ్యతిరేకంగా దక్షిణాన స్పానిష్ కాలనీల్లో భూమిహక్కులు పంచబడ్డాయి. 11 August 1534 న జారీచేయబడ్డ డిక్రీ లో Francisco Pizarro ఓ అందమైన Ruringuaylas Peruvian అనే లోయని Jeronimo de Aliaga కి మంజూరు చేయడం జరిగింది. ఈ లోయ(valley) చాలా సారవంతమైనది, దీంట్లో ఉన్న గుట్టలనిండా విలువైన లోహముడిసరుకులున్నాయి. ఈ విలువైన వనరులని ఎలా ఉపయోగించుకోవాలా అన్నదే ఇప్పుడు Aliaga ముందున్న ప్రశ్న. దీనికి సమాధానం John Locke ఉత్తరమెరికాలో ప్రవేశపెట్టిన నమూనాకి పూర్తిగా భిన్నమైనది. మొదటగా గమనించవలసిన విషయమేమిటంటే, సాంకేతికంగా Aliaga కి మంజూరు చేయబడిన
హక్కు ఈ లోయలో ఉన్న భూమి మీద కాదు. ఇందులో ఉండే స్థానిక 6,000 ఇండియన్ ప్రజల శ్రమ మీద. ఈ లోకల్ ఇండియన్ ప్రజలు స్పెయిన్ వలసదారులు రాకముందు Inca empire కి పనిచేసేవాళ్లు, ఇప్పుడు Spainards కి పనిచేస్తారు అంతే తేడా. Aliaga ఈ ఇండియన్ ప్రజలని తన ఇష్టానుసారంగా భూమి దున్నడానికైనా, గోల్డ్ తవ్వడానికైనా, సిల్వర్ వెలికితీయడానికైనా ఉపయోగించుకోవచ్చు. ఉత్తరాన బ్రిటీష్ కాలనీలయిన కారోలినాల్లో జరిగినదానికి వ్యతిరేకంగా దక్షిణాన ఏర్పడుతున్న స్పానిష్ అమెరికాలో అతికొద్దిమంది elite వర్గాలకే స్థానిక ఇండియన్ ప్రజల శ్రమ మీద అధికారాలు ధారధత్తం చేయబడ్డాయి. అయితే లోకల్ ఇండియన్ ప్రజలని అబ్యూస్ చేస్తున్నారన్న ఆరోపణలెక్కువయి ఈ రకమైన వ్యవస్థలో 1542 లో కొద్ది మార్పు వచ్చింది. ఇకనుంచీ ఇండియన్ ప్రజల శ్రమ మీద హక్కులని మంజూరు చేసే అధికారం స్పెయిన్ రాయల్ కంట్రోల్ లోకి వెళ్ళిపోయింది. ఈ కొత్తగా వచ్చిన Castilian Law ప్రకారం, భూమిహక్కు అధికారాలు రాయల్ క్రౌన్ కి మాత్రమే చెందుతాయనీ, ఏ భూమికీ చుట్టూ ఫెన్స్ వేయరాదనీ ప్రకటించడం జరిగింది. అయితే కాలక్రమేణా ఈ వ్యవస్థ వల్ల అతికొద్ది మంది ధనవంతులుగానూ, అత్యధికప్రజలు చిన్న చిన్న ముక్కలయిన ప్లాట్స్ కి ఓనర్స్ గానూమిగిలిపోయారు.
1700 లలో కూడా స్పానిష్ అమెరికాలో ఉన్న జనసాంద్రత ఉత్తరమెరికా కన్నా చాలా ఎక్కువే. ఈ కారణం వల్ల యూరప్ నుంచి Indentured Servants ని దిగుమతి చేసుకునే అవసరాలెక్కువ ఉండేవి కాదు. నిజానికి పదహారవ శతాబ్ధపు మొదట్లో స్పానిష్ ప్రభుత్వం అమెరికా కాలనీస్ కి వెళ్తూన్న మైగ్రేషన్ కి కట్టుబాట్లువిధించింది. ఇలా ఏర్పడిన వ్యవస్థ వల్ల సాంఘికంగా పైకి ఎదగడానికి బ్రిటీష్ అమెరికా లో ఉన్నన్ని అవకాశాలు స్పానిష్ పరిపాలనలో లభ్యమయ్యేవి కాదు.
స్పానిష్ పరిపాలనలో ఇంకో ముఖ్యమైన విషయం Roman Catholicism. Catholicism చెడ్డదేమీ కాదు. నిజానికి స్థానిక ఇండియన్ ప్రజల మీద జరుగుతున్న అబ్యూసెస్ ని వెలుగులోకి తెచ్చింది Dominican Missionary Fray Pedro de Cordoba. కానీ Catholicism ఒక రకమయిన మోనోపోలి ఉన్న వ్యవస్థ. దీనికి భిన్నంగా ఉత్తరమెరికా నిండా ఎన్నో ప్రొటెస్టెంట్ వర్గాలు వెలిసాయి. భిన్నత్వం, అసమ్మతి అనేవి బ్రిటీష్ సెటిల్మెంట్ లో ఆర్గనైజింగ్ ప్రిన్సిపుల్స్ అయ్యాయి. దీనివల్ల జరిగిన నష్టాలు లేకపోలేదు కానీ స్థూలంగా చూస్తే religious and political freedom కోసం బద్దులైన merchants and farmers తో నిండి ఉన్న ఒక సంఘం ఉత్తరమెరికాలో ఏర్పడింది.
***
AMERICAN REVOLUTIONS:
1775 వచ్చేప్పటికల్లా ఉత్తర అమెరికా, దక్షిణ అమెరికా ఖండాల మధ్య ఆర్ధిక, సాంఘిక తారతమ్యాలెన్ని ఉన్నప్పటికీ, అవి రెండూ కూడా సుదీరతీరాన ఉన్న రాజుల ఆధీనంలో ఉన్న కాలనీలు మాత్రమే. ఆ పరిస్థితి మారబోతోంది.
2nd July 1776 న మొట్టమొదటిసారిగా సౌత్ కెరోలినా ప్రభుత్వం తన స్వతంత్రప్రకటన చేసింది. ఆ తరవాతి నలభై సంవత్సరాలకి లాటిన్ అమెరికాలో స్పానిష్ పరిపాలన అంతమయింది. అయితే ఒక తిరుగుబాటు వ్యక్తి ప్రైవేట్ ఆస్థి మీద ప్రజాస్వామిక హక్కులని మరింత పఠిష్టం చేసే దిశగా సాగి భవిష్యత్తు వంద సంవత్సరాల్లో భూమ్మీద అత్యంత ధనికదేశంగా ఎదిగితే, Rio Grande కి దక్షిణాన ఉన్న అమెరికా విప్లవాలన్నీ కూడా రెండు శతాబ్థాల విభజనకీ, అస్థిరతకీ, అరకొర అభివృద్దికీ దారితీసింది. ఎందువల్ల?
Comunero Revolt |
స్పానిష్, బ్రిటీష్ సామ్రాజ్యాలు రెండూ కూడా ఉత్తర, దక్షిణమెరికాల్లో పద్దెనిమిదవ శతాభపు చివర్లో సంక్షోభాలని ఎదుర్కొన్నాయి. అట్లాంటిక్ మీదుగా నడచిన వాణిజ్యం మీద మితిమీరి పెంచిన రెగ్యులేషన్స్ రెండు ఖండాల్లోనూ తిరుగుబాట్లని లేవదీసాయి. 1770s లో బ్రిటీష్ వారి ఉత్తరమెరికాలోనే కాదు, స్పెయిన్ సామ్రాజ్యంలో కూడా Tupac Amaru II యొక్క Andean Rebellion, New Granada లో Comunero Revolts జరిగాయి.
అయితే ఉత్తరమెరికాలోని 13 కాలనీలు స్వాతంత్రం ప్రకటించుకోవడమనేది , బ్రిటీష్ రాజ్యం పరిధికి మించి అధికారాలని విస్తరించుకుంటోవటం మీదా, అమల్లో ఉన్న Taxation without representation మీదా తిరుగుబాటొక్కటే కాదు. అమెరికన్ రివల్యూషన్ లో భూమి హక్కు అనేది ముఖ్యమయిన పాత్ర పోషించింది.
North-America1763 |
Appalachians కి పశ్చిమంగా సెటిల్ మెంట్స్ చేయరాదన్న బ్రిటీష్ ప్రభుత్వపు తీర్మానం, పశ్చిమాన అనంతంగా కన్పిస్తున్న భూమ్మీదకి విస్తరిద్దామని ఆశిస్తున్న అమెరికన కాలనిస్టులకీ ముఖ్యంగా ప్రాపర్టీ స్పెక్యులేటర్స్ అయిన జార్జ్ వాషింగ్టన్ లాంటి వారికీ అశనిపాతంలా తగిలింది. బ్రిటన్ తో జరిగిన "Seven years war" లో బ్రిటీష్ ప్రభుత్వం ఇండియన్ తెగలతో కుదుర్చుకున్న భూమి ఒప్పందాలన్నీ కూడా యుద్దసమయంలో ఇండియన్ తెగలని తమవైపు తిప్పుకోవడం కోసం బ్రిటీష్ వారు చేస్తూన్న తాత్కాలిక (కు)యుక్తులు మాత్రమే అని భావించిన జార్జి వాషింగ్టన్, 1763 లో జారీ చేసిన బ్రిటీష్ రాయల్ ప్రొక్లెమేషన్ ఇండియన్లకి వారి భూముల మీద శాశ్వత హక్కులని మంజూరు చేయటాన్ని జీర్ణించుకోలేకపోయాడు.
ఫ్రెంచ్ కెనడా, అమెరికా భూభాగంలో ఉన్న Illinois, Indiana, Michigan, Ohio, Wisconsin వరకీ తాము విస్తరించే అధికారాలు తమకి కట్టబెడుతూ , ముఖ్యంగా Francophone Catholics కి ఫ్రీడం ఆఫ్ వర్షిప్ జారీ చేస్తూ1774 లో జారీ కాబడిన Quebec Act తో పరిస్థితి మరింత విషమించిందని వాషింగ్టన్ భావించాడు. ఇలాంటి క్రియలన్నింటినీ అమెరికాలోని New Englanders, Intolerable Acts లా పరిగణించడం లో ఆశ్చర్యం లేదు.
వెనక్కి తిరిగి చూస్తే సరయిన సమయంలో Tax and representation లో కొన్ని వెసులుబాట్లని కలిగించటం ద్వారా లండన్ ప్రభుత్వం, యుద్దాన్ని నివారించగలిగేదేమో. మరింత డిప్లమసీ తో వ్యవహరించినట్లయితే 1781 లో ఫ్రాన్స్ తో Yorktown లో ఓటమిని చవిచూసేది కాదేమో. నిజానికి యుద్దకాలంలోనూ, యుద్దానంతర కాలంలోని మితిమీరిన ద్రవ్యోల్భణం, సగానికి పడిపోయిన తలసరి ఆదాయం, GDPలో 62% శాతానికి చెరుకున్న కొండంత అప్పు లాంటి విషమ పరిస్థితుల్లో పదమూడు కాలనీలు విచ్చిన్నమయ్యి, విడిపోయే ప్రమాదం ఊహించగలం, కానీ అలాంటిదేమీ జరగలేదు. Articles of Confederation ని దాటి రివల్యూషన్ విస్తరించకపోయినట్లయితే సంయుక్త ఉత్తరమెరికా కథ కూడా దక్షిణమెరికా లా చిన్నచిన్నముక్కలుగా మిగిలిపోయేది.
వీటన్నిటి పరిణామమే, 1787 లో నిర్మించుకున్న మానవచరిత్రలోని అత్యంత పఠిష్టమయిన రాజ్యాంగం. ఈ గ్రంధం John Lock ప్రతిపాదించిన Executive, Bicameral, Legislature and Supreme Court ల అధికారాలనివ్వడమే కాకుండా, single currency, single army, single trade policy లతో పాటుగా, ఆస్థికన్నా అప్పు ఎక్కువున్న ప్రజలకి single law of bankruptcy అధికారాన్ని కట్టబెట్టింది. అంతేకాకుండా ప్రభుత్వం "unreasonable searches and seizures" చేపట్టకుండా వ్యక్తి స్వేచ్చని కాపాడిన అత్యంత ముఖ్యమయిన Fourth amendment కూడా జరిగింది.
జార్జ్ వాషింగ్టన్ స్వంత ఆస్థే ఒక ఉదాహరణ. 1768 లో తన స్వశక్తి వల్లా, తన మారేజ్ వల్ల సంక్రమించిన 45,000 ఎకరాల ఆస్థి, 1800 కల్లా Virginia, Pennsylvania, Maryland, New York, Kentucky, Ohio Valley, Alexandria లలో 52,194 ఎకరాలకి విస్తరిస్తుంది.
Land కీ, Liberty కీ ఉండే ఎంతో దగ్గర సంబంధానికీ ఇంతకన్నా మంచి ఉదాహరణ అమెరికా తొలినాళ్ళల్లో దొరకదు. సౌత్ అమెరికాలో ఇండియన్స్ భూముల మీద కనీసం పని చేసారు. ఉత్తరమెరికాలో ఏకంగా అవి కోల్పోయారు.
***
Simon Bolivar |
Simon Bolivar సౌత్ అమెరికా వాషింగ్టన్ అని చెప్పొచ్చు. అతను కూడా స్పానిష్ ఎంపైర్ ని కూలదోసాడు. కాని United States of South America ని అతను తయారుచేయలేకపోయాడు.
American revolution మాజీ బ్రిటిష్ కాలనీల ప్రజలని సంఘటితం చేసి ఏకం చేయడమే కాకుండా, తద్వారా సంపాదించుకున్న Independence, కనీ వినీ ఎరుగని సంపదకీ, అపార శక్తికీ మార్గమేసింది.
కానీ అదే స్పెయిన్ నుంచి సాధించుకున్న ఇండిపెండెన్స్ సౌత్ అమెరికాని ఘర్షణా, పేదరికం, అసమానతల్లోకి నెట్టింది. మరి లాటిన్ అమెరికా లో కాపిటలిజం, డెమొక్రసీ పరిణతి దిశకి ఎందుకు ఎదగలేదు? ఇదే ప్రశ్న హార్వర్డ్ లోని నా కొలీగ్ ని అడిగానోసారి? అసలు Simon Bolivar లాటిన్ అమెరికా వాషింగ్టన్ ఎందుకు కాలేక పోయాడని?
July 1783 లో ఒక ధనిక వెనిజులా ప్లాంటర్ కి జన్మించిన Bolivar, తన పదవ ఏడాది దాకా అనాధగానూ, పద్నాలుగో ఏటకి ఒక సైనికుడిగాను మారతాడు. Bolivar విద్య స్పెయిన్ లోనూ, ఫ్రాన్స్ లోనూ గడుస్తుంది. 1804 లో food shortage వల్ల మాడ్రిడ్ లోని విదేశీయులని అందరినీ బహిష్కరించినప్పుడు Bolivar పారిస్ లో కాలం గడుపుతాడు. Napolean Phase of French revolution ని చూసి ఉత్తేజితుడై, స్పానిష్ పరిపాలన మీద తీవ్ర విముఖత తో 1807 లో వెనిజులా కి తిరిగి ప్రయాణం కడతాడు.
అప్పటికే అతను, ఉత్తరమెరికాల్లోంటి మార్పులు దక్షిణమెరికాల్లో కూడా తీసుకు రావాలని కలలుగంటూంటాడు.
కాని చివరకు విప్లవమొచ్చేప్పటికల్లా జరిగిన పరిణామాలు వేరే. ఆ విప్లవం ఒక క్రమపద్దతిలో రూపొందించబడిన ప్రణాళీక తో జరిగిన పోరాటం అనటం కన్నా , నెపొలియన్ స్పెయిన్ మీద 1808 లో దాడి చేసినప్పుడు ఉద్భవించిన పవర్ వ్యాక్యూమ్ వల్ల వచ్చిన ఒక గందరగోళ స్పందన అని చెప్పడం సబబు. అది జరిగిన సరిగ్గా రెండు సంవత్సరాలకి స్పెయిన్ కాలనీస్ మీద ఫ్రెంచ్ అటాక్ కి వ్యతిరేకంగా బ్రిటీష్ మద్దతు కోసం, Bolivar పంపబడతాడు. బ్రిటీష్ సపోర్ట్ లభించనప్పటికీ అక్కడ తనకి Venezuela Independence కోసం ఎప్పటినుంచో ప్రయత్నిస్తున్న Francisco Miranda పరిచయమవుతాడు. వారిద్దరూ వెనిజులా తిరిగి ప్రయాణమయ్యి July 1811 లో మొట్టమొదటి వెనిజులన్ రిపబ్లిక్ ని ప్రకటిస్తారు.
ఆ రిపబ్లిక్ విఫలమవుతుంది. 1811 లో ఏర్పరుచుకున్న రాజ్యాంగం వోటు హక్కు ఉత్తరమెరికాలో లాగే కేవలం ప్రాపర్టీ యజమానులకే పరిమితం కాబడుతుంది. కాని ఫలితం మాత్రం వేరే. ముందే చూసినట్లుగా మొత్తం జనాభాలో సౌత్ అమెరికాలో ప్రాపర్టీ ఓనర్స్ శాతం, నార్త్ అమెరికా కన్నా తక్కువ. ఫలితంగా ఆస్థి లేకుండా మిగిలిపోయిన అధిక శాతం జనాభా, స్వతంత్రం లభించిన new slaves (pardos) తో కలసి స్పానిష్ రాయల్టీ వైపు మరలి పోరాడుతారు. చివరకి Royalists, Puerto Cabello ని కూడా స్వాధీనపర్చుకున్న తర్వాత Bolivar కి, Miranda మీద ఉన్న భ్రమలు తొలగిపోయి, తనని మోసం చేసి స్పానిష్ యజమాన్యానికి చిక్కిస్తాడు.
తదుపరి New Granada కి పారిపోయి అక్కణ్ణుంచి రెండవ సారి స్వాతంత్ర పోరాటం కొనసాగిస్తాడు.
Second Republic ని డిక్టేటర్ రోల్ లో తనదిగా ప్రకటించుకొని, Spain Royalists ని Merida, Bogota, Caracas & Trujillo ల లోంచి తరిమికొడతాడు. Spanish Tyranny కి వ్యతిరేకంగా ఏ spaniard అయినా పోరాడకపోతే వారు విధిలేక ఫైరింగ్ స్క్వాడ్ తో షూట్ చేయబడతారని 1813 లో జారీచేస్తాడు. Prisoners రొటీన్ గా చంపబడేవారు, ఒకసారి గరిష్టంగా 800 మంది చంపబడతారు. ఇంత టెర్రర్ సృష్టించినా కూడా, Non-whites లో అత్యధిక శాతం Royalists వైపు defect అవడం ఆగలేదు. అదే సమయంలో చర్చ్ ఇండిపెండెన్స్ మూవ్ మెంట్ ని సపోర్ట్ చేయలేదు. 1812 లో వచ్చిన భూకంపం పదివేలమందిని చంపేసిన సంఘటనని చర్చ్, ఇండిపెండెన్స్ మూవ్మెంట్ కి వ్యతిరేకంగా అభివర్ణించింది. తలవొగ్గని వీరుడయిన Bolivar " ప్రకృతి మమ్మల్ని వ్యతిరేకిస్తే, మేం దానితో పోరాడి మా ఆజ్ణలకి అనుగుణంగా నడచుకునేలా దాని కొమ్ములు వంచుతాం " అనే భీరాలు పోయాడు.
కాని Bolivar ప్రధాన సమస్య ప్రకృతి నించి రాలేదు. Jose Tomas Boves అనే spaniard నుంచి వచ్చింది. ఇండియన్స్, పారిపోయిన slaves , అసమ్మతిదారుల తో Jose తయారు చేసుకున్న సైన్యం, Bolivar కి కొరకరాని కొయ్య అయ్యి కూర్చుంది. Jose సాధించిన వరస జయాలతో Bolivar ఈ సారి Jamaica కి పారిపోక తప్పలేదు. Haiti లో తను గడిపిన కొద్ది కాలంలో కాని Bolivar కి, తన పోరాటంలో Venezuelan slaves ని కూడా చేర్చుకోవాలన్న విషయం అర్ధం కాలేదు. Blacks కీ, White creoles కీ కూడా పోరాట ఫలితాల్లో భాగం ఉండేలా లక్షాలని మార్చిన తరవాత కానీ గెలుపుమీద ఆశ లభించదు Bolivar కి. ఈ సారి Venezuela కి మాత్రమే కాకుండా South America అంతటికీ పిలుపునందిస్తాడు.
ఈ సారి సఫలీకృతమవుతాడు, కనీసం కొద్ది కాలం. పొలిటికల్ రిప్రజెంటేషన్ దొరుకుతుందన్న లక్షం తో Pardos(slaves) Bolivian Army లో చేరుతారు. ఇదే సమయంలో స్పెయిన్ లో రాయల్ అథారిటీ ని మరింత బలపర్చాలన్న ఆశయానికి మద్దతు తగ్గటం ప్రారంభమవుతుంది. 1820 లో Cadiz లో 14,000 సైన్యాన్ని అట్లాంటిక్ దాటించి సౌత్ అమెరికా ని రీ-కాలనైజ్ చేద్దామనుకున్న తరుణంలో, ఆ సైన్యంలో అంతర్గత తిరుగుబాటు మొదలవుతుంది.
Bolivar కి వ్యతిరేకంగా ఉన్న శక్తుల తిరోగమనం క్రమంగా ప్రారంభమవుతుంది. ఇదే సరయిన సమయమని తలచిన Bolivar మరింత బలపడటం కోసం విదేశాల మద్దతు కోసం ప్రయత్నాలు ప్రారంభిస్తాడు. అనుకోకుండా ఆ మద్దతు బ్రిటన్ ద్వారా లభ్యమవుతుంది.
1810 and 1825 మధ్యలో దాదాపు 7,000 బ్రిటీష్, మరియు ఐరీష్ వాలంటీర్స్ స్పెయిన్ నుంచి సౌత్ అమెరికా ని లిబరేట్ చేయడానికి సైనప్ చేస్తారు. వీరిలో అత్యధిక శాతం యుద్ద శిక్షణ లేని వారే. ఎంతో మంది ఆ పోరాటంలో ప్రాణాలు కోల్పోతారు. 1815 కల్లా లిబరేషన్ కనుచూపుమేరలో కనపడటం ప్రారంభమవుతుంది. ఈ రీతిన సైనప్ వారిలో మిలిటరీ సర్వీస్ కి ప్రతిఫలంగా భూమి దొరుకుతుందన్న వాగ్ధానం వల్ల చేరిన వారు కూడా ఉన్నారు. Manchester నుంచి వచ్చిన Thomas Ferrier అందులో ఒకడు. Orinoco River ఒడ్డున ఉన్న Bolivar base అయిన Angostura కి వస్తాడు.
నాలుగు సంవత్సరాల పాటు తనూ, తన బలగమూ అట్లాంటిక్ తీరం నుండి, పసిఫిక్ తీరం దాకా నిరంతర పోరాటాలని కొనసాగిస్తారు. 1819 లో Battle of Boyaca తరువాత Bolivar, Republic of Columbia ని ప్రకటిస్తాడు. చిట్టచివరకి 24 June 1821 న, వెనిజులా విముక్తి కోసం జరుపుతున్న తన సుదీర్ఘ పోరాటంలో నిర్ణయాత్మకమయిన గెలుపు లభిస్తుంది.
New Granada, Venezuela, Quito (Modern Ecuador) లు కలిపి ఉన్న సామ్రాజ్యానికి తను Master of Gran Colombia గా ప్రకటించుకుంటాడు. April 1825 కల్లా తన సైన్యం పెరూ లోంచి కూడా స్పానిష్ సైన్యాన్ని తరిమేస్తుంది. ఉత్తర పెరూ ని తన గౌరవార్ధం బొలీవియా గా నామకరణం కావించబడుతుంది. తదుపరి అడుగు పెరూ, బొలీవియా, Gran Colombia లన్నీ కలిపిన Confederation ని స్థాపించడమే.
కాని ఆ కల పూర్తిగా సాధ్యపడదు. ఎందువల్ల? పైపైన చూస్తే అధికారం కేంద్రీకృతం కావడం, local war lords ప్రతిఘటన ని ఇవ్వడం అనేవి సమాధానాలుగా కనపడ్డప్పటికీ, తరచి చూస్తే మూడు కారణాలు కనపడతాయి.
- మొదటి కారణం: చరిత్రని తవ్వి చూస్తే సౌత్ అమెరికన్స్ కి ప్రజాస్వామికంగా నిర్ణయాలని తీసుకోవటం లో ఉత్తరమెరికాలోని కాలనీ అసెంబ్లీస్ లాంటి అనుభవం లేదు. దాన్ని Bolivar 1815 లో చెప్పిన మాటల్లోనే చూడవచ్చు. New Granada లో అంతర్గత ఘర్షణ లని చూసి Bolivar విచలితుడవుతాడు. వీటన్నిటికీ కారణం సిస్టమ్ ఆఫ్ టాలరెన్స్ అని తను భావిస్తాడు. అది బలహీనమయిన వ్యవస్థని సృష్టిస్తుందనీ, సెల్ఫ్ గవర్నమెంట్ అనేది దీర్ఘకాలంలో నిలబడలేదని అభిప్రాయబడతాడు. చివరకి USA constitution ని కూడా విమర్శిస్తాడు. అలాంటి రాజ్యాంగం సాధారణపౌరులతో నిలబడలేదని, అలా జరగాలంటే ఒక దేశం ఒక republic of saints అయి ఉండాలని అంటాడు. క్రమంగా Bolivar కల డెమొక్రసీ నుంచి నియంతృత్వం వైపు కొనసాగుతుంది.
- రెండవ కారణం: అసమానంగా పంచబడిన ప్రాపర్టీ. సాక్షాత్తూ Bolivar family కి, 120,000 ఎకరాల్లో విస్తరించబడిన ఐదు అతి పెద్ద ఎస్టేట్స్ లభిస్తాయి. స్వాతంత్రానంతర వెనిజులా లో కేవలం 1.1 శాతమయిన పదివేల జనాభా దాదాపు దేశంలో ఉన్న భూమికి యజమానులవుతారు. ఇది ఉత్తరమెరికాలో జరిగిన స్వాతంత్రానంతర పరిణామానికి పూర్తి భిన్నమైనది. స్వాతంత్రం వచ్చిన తరవాత ఉత్తరాన కొత్త సెటిలర్స్ కి భూమి లభించడం మరింత సులువయింది. కాని దక్షిణాన పరిస్థితి పూర్తి వ్యతిరేకం. మెక్సికో, అర్జెంటీనా ల్లో రూరల్ జనాభాకి భూమి మీద స్వంత హక్కు లభించలేదు. అత్యధిక శాతం ప్రాపర్టీ , అత్యల్పశాతం జనభాకి పరిమితమయింది.
- మూడవ కారణం: సౌత్ అమెరికాలోని Racial Heterogeneity కూడా ముఖ్యమయిన కారణాల్లో ఒకటి. ఉత్తరమెరికాల్లో British red coats కి వ్యతిరేకంగా Patriots ని సమకూర్చడం సులువయింది. కాని సౌత్ అమెరికాలో సాక్షాత్తూ Bolivar జాతయిన Creoles కీ, peninsulares కీ ఏ మాత్రం పడేది కాదు. Pardos, Slaves కీ Creoles అంటే స్నేహభావమేం లేదు. చివరకి Bolivar, Blacks support కోసం చేసిన ప్రామిసెస్ ఏవీ కూడా Racial Equality అనే ప్రిన్సిపుల్ ని నమ్మి చేసినవేవీ కాదు. యుద్దకాలంలో గెలుపు కోసం చేసిన వాగ్ధానాలు మాత్రమే. Literates కి మాత్రమే వోటు హక్కు అని అతను రూపొందించిన రాజ్యాంగం, దేశంలోని స్థానిక ప్రజలని ఒక పొలిటికల్ నేషన్ లో భాగం లేకుండా చేసింది.
revolution and war in latin america |
చివరకి Bolivar కలగన్న United South America అసాధ్యమయింది. New Granada, Venezuela, Quito లలో జరిగిన తిరుగుబాట్లతో, వాటన్నిటినీ కూడుకొని ప్రతిపాదించిన Andean Confederation తిరస్కరించబడింది. Bolivar మాజీ మిత్రుడూ, సహచరుడూ అయిన Jose Antonio Paez , కుదించబడిన వెనిజులా పటం ప్రతిపాదించి విజేతగా అవతరిస్తాడు. Tuberculosis తో డిసంబర్ 1830 లో మరణించే ఒక నెల ముందు Bolivar , President, Captain-General పదవులకి రాజీనామా చేస్తూ నిరాశపూరితమయిన లెటర్ రాస్తాడు.
"...ఇరవై సంవత్సరాలు పరిపాలించిన తరవాత నేను నేర్చుకున్న విషయాలివి.
- south america is ungovernable
- those who serve a revolution plough the sea
- the only thing one can do in america is to emigrate
- this country will fall inevitably into hands of the unbridled masses and then pass into the hands of petty tyrants.
- Once we have been devoured by every crime and extinguished by utter ferocity, the Europeans will not even regard us as worth conquering ............"
దురదృష్టవశాత్తూ ఆ మాటలన్నీ వచ్చే 150 సంవత్సరాల వరకీ నిజమయ్యాయి. కొత్తగా అవతరించిన దేశాలన్నీ ఒక రిప్రజెంటేటివ్ గవర్నమెంట్ అనేదే లేకుండా తమ ప్రయాణం ప్రారంభించాయి. ఫలితంగా తిరుగుబాట్లూ, తిరుగుబాట్లపై తిరుగుబాట్లూ, విప్లవాలూ ప్రతి-విప్లవాలూ, కుట్రల పైన కుట్రలూ నిరంతరంగా సాగాయి.
డెమొక్రసీ ప్రయోగాలేమాత్రం కనిపించినా సమాజం లోని ఉన్నత వర్గాలు, హింస ద్వారా వాటిని అణచివేసాయి.
Chavez & Simon Bolivar |
Bolivar ని అమితంగా గౌరవించే Hugo Chavez తనకి తాను Bolivar అనుచరుణ్నని ప్రకటించుకోవడంలో ఆశ్చర్యం లేదు. పొలిటికల్ థియేటర్ కండూతి గల Hugo Chavez Bolivar ఆత్మ, తన స్పిరిట్ తో ఐక్యమవ్వాలని 2010 లో టెలివిజన్ కెమెరాల ముందు Bolivar Tomb ని తెరిపిస్తాడు. Venezuela లో Caracas నిండా పక్కపక్కనే ఉన్న Bolivar, Chavez ల నిలువెత్తు కటౌట్ల దృశ్యాలీ రోజు సర్వ సాధారణం.
కానీ Chavez పరిపాలిస్తున్న రాజ్యం లోని ప్రజాస్వామ్యం ఒక డొల్ల. తన రాజకీయ ప్రత్యర్థుల మీద పోలీస్, మీడియా శక్తులని ఉసిగొల్పడంలో Chavez తన శక్తులని రొటీన్ గా దుర్వినియోగ పరుస్తాడు. ప్రైవేట్ ప్రాపర్టీ మీద ఉన్న హక్కుల ఉల్లంఘన కూడా సాధారణమైపోయింది. సిమెంట్ తయారీదారులతో మొదలుకొని, టెలివిజన్ స్టేషన్స్ , బ్యాంక్స్ వరకీ తన ఇష్టానుసారంగా నేషనలైజ్ చేయటం Chavez కి పరిపాటి. చరిత్రలో ఎంతో మంది నియంతల వలె Rule of law నీ, Constitution నీ తన స్వలాభం కోసం తరచూ మార్పులు చేసి పరిహాసం చేయటం Chavez కి అలవాటు. 1999 లోనే కాదు, 2009 లో కూడా తను మరోసారి president గా ఉండటం కోసం రాజ్యాంగం లో ఉండే అత్యధిక term-limits ని నిర్మూలించాడు.
వెనిజులా స్వాతంత్రానంతరం 26 కొత్త రాజ్యాంగాలని ఏర్పరుచుకున్నది. యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఆఫ్ అమెరికా స్వాతంత్రానంతరం రాజ్యాంగానికి 27 మార్పులని(amendments) జతకూర్చుకున్నది!!. రెండు విప్లవాల ఫలితాల గురించి చెప్పాలనుకుంటే ఇంతకన్నా పెద్ద ఉదాహరణ దొరకదనుకుంటాను.
****
రాబోయే తరాల సుదీర్ఘమయిన కాలం పాటు నిలబడిన విజయాన్ని సెలబ్రేట్ చేసుకునే ముందు, ఒక్క క్షణం ఆగి ఆత్మపరిశోధన చేసుకోక తప్పదు. ఒక్క విషయంలో మాత్రం నార్త్ అమెరికా, సౌత్ అమెరికా కన్న ఏ రకంగానూ సుపీరియర్ కాదు. ముఖ్యంగా అమెరికన్ రివల్యూషన్ తరవాత వైట్స్ కీ, బ్లాక్స్ కీ మధ్య జాతివైరుధ్యాలు మరింత బలపడ్డాయి. అతి గొప్ప రాజ్యాంగంగా మనం శ్లాఘిస్తున్న అమెరికన్ రాజ్యాంగం స్లేవరీ ని ఆమోదించి ఆ వైరుధ్యాలనీ, విభజననీ వ్యవస్థీకృతం చేసింది. ఇది కొత్తగా అవతరించిన అమెరికన్ రిపబ్లిక్ మొట్టమొదటి పాపమని చెప్పక తప్పదు. ఈ భాగం మొదట్లో చెప్పబడిన ఏ Charleston, South Carolina మెట్ల మీదనుంచయితే స్వతంత్ర ప్రకటన చేయబడిందో , రాజ్యాంగం లోని ఆర్టికల్ 1, సెక్షన్ 9 ఇరవైసంవత్సరాల పాటు slave trading ని ఆమోదించడం వల్ల, అదే మెట్ల సాక్షిగా 1808 వరకీ slaves అమ్మకాలు కొనసాగాయి.
అదే రాజ్యాంగం each slave ని ఒక సంపూర్ణమైన స్వేచ్చాయుత వ్యక్తిగా కాక, కేవలం 3/5 ths of a free man గానే పరిగణించింది. ఈ లెక్కల ఆధారంగానే కాంగ్రెస్ లో ప్రతి రాష్ట్రానికీ రిప్రజెంటేషన్ శాతం నిర్ణయించబడేది.
విచిత్రమేమంటే, అట్లాంటిక్ కి ఆవల బ్రిటీష్ ప్రపంచంలో slavery ని abolish చేయాలన్న movement పరాకాష్ట దశకి చేరుకుని గణనీయంగా సమాజ ఆమోదం లభిస్తున్న సమయంలో, ఏ స్వేచ్చ కోసమైతే వెస్టర్న్ సివిలైజేషన్ లో జరిగిన అత్యంత విజయవంతమైన రివల్యూషన్ జరిగిందో, ఆ రివల్యూషన్ చాలా వరకీ slave owners వల్ల జరగటం, ఆ స్వేచ్చ ఫలితాలు slaves కి లభించకపోవటం అనే paradox ని ఎలా అర్ధం చేసుకోవాలి?
***
THE FATE OF GULLAHS
ఇంకో కథ చూద్దామా? Senegal నుంచి Americas కి బయలుదేరిన రెండు ఓడల్లో విభిన్నమైన ఇమ్మిగ్రంట్స్ ఉన్నారు. మొదటిది బ్రెజిల్ కి, రెండవది సౌత్ కెరోలినా కి బయలుదేరింది. రెండింట్లోనూ ఆఫ్రికన్ స్లేవ్స్ ఉన్నారు. 1450 నుంచి 1820 మధ్యలో రమారమి ఎనభై లక్షల ఆఫ్రికన్ స్లేవ్స్ తరలించబడ్డారు.
స్లేవరీ నార్త్, సౌత్ అమెరికాల్లో కామన్ గా ఉండే వ్యవస్థగా మొదటి చూపులో కనిపిస్తుంది. ఎప్పుడయితే ఆఫ్రికన్ స్లేవ్స్ , యురోపియన్ indentured servants కన్నా చౌకగా లభ్యమవ్వడమే కాక, వారికన్నా ఎన్నో రెట్లు ఎక్కువ పని చేపించవచ్చని, అమెరికా లోని సదరన్ టొబాకో ఇండస్ట్రీ, బ్రెజిల్ లోని షుగర్ కేన్ పరిశ్రమ గ్రహించిందో , అప్పటి నుంచీ స్లేవ్స్ ఇంపోర్ట్ పెరిగింది.
ఆఫ్రికా లో స్లేవ్స్ ని అమ్మే King of Dahomey కి, స్లేవ్స్ ని ఎవరు కొంటున్నారన్న పట్టింపేమీ లేదు. కొనేవారు పోర్చుగీస్ అయినా, బ్రిటీషర్స్ అయినా, అసలు ఆఫ్రికన్ స్లేవ్స్ ని మొట్టమొదటగా కొనటం మొదలుపెట్టిన అరబ్స్ అయినా వారు అంతే సంతోషంగా అమ్మే వారు.
ఆ పడవల్లో ఉన్న ఒక ఆఫ్రికన్ స్లేవ్ కోణం లోంచి చూస్తే, నార్త్ అమెరికా కి వెళ్ళే పడవయినా, సౌత్ అమెరికాకి వెళ్ళే పడవయినా ఒకటే. మార్గమధ్యం లో ఆరింట ఒకరు మరణించటం ఖాయం.
slave ships |
slave-ship-planking |
కానీ, ఈ కొత్త ప్రపంచంలో వివిధ రకాల స్లేవరీ మధ్య తేడాలు ముఖ్యమయిన తేడాలు ఉత్పన్నమవ్వడం మొదలయ్యాయి. Mediterranean economy లో మొదటి నుంచీ స్లేవరీ ఒక అంతర్భాగం. క్రూసేడ్స్ జరిగిన కాలంలో అది తిరిగి ప్రాచుర్యంలోకి వచ్చింది. అదే కాలంలో ఇంగ్లాండ్ లో స్లేవరీ అంతమొందింది.
పోర్చుగీస్ వారు వెస్ట్ ఆఫ్రికన్ నుంచి మెడిటేరియన్ ప్రాంతాలకి కొత్త సముద్రపు మార్గాలని వేస్తున్నప్పుడు వారు ఏర్పరుచుకున్న common law లో, స్లేవరీ పాతకమైనదన్న స్పృహ కొరవడింది.
slaves in tobacco forms |
మొట్టమొదటి ఆఫ్రికన్ స్లేవ్స్ బ్రెజిల్ లో 1538 కల్లా అడుగుపెట్టారు. ఆ తరవాత డెబ్బై, ఎనబై ఏళ్ళకి అంటే 1619 వరకీ స్లేవ్స్ USA కి రావటం మొదలుపెట్టలేదు. ఆ కాలంలో ఉత్తరమెరికా లో షుగర్ ప్లాంటేషన్స్ ఉండేవి కాదు. సౌత్ అమెరికా లోని Bahia, Pernambuco లో ఉండే pre-industrial sugar cultivation లో working conditions చాలా కఠినంగా ఉండేవి. ఆ మాటకొస్తే బ్రెజిల్ లోని గోల్డ్ మైన్స్ లోని పరిస్థితులయినా, కాఫీ ప్లాంటేషన్స్ లో అయినా పరిస్థితులు ఏ మాత్రమూ మెరుగు కాదు.
ఆ కాలంలో ఉత్తరమెరికాకన్నా బ్రెజిల్ కి ఎన్నో రెట్లెక్కువ స్లేవ్స్ బదిలీ చేయబడ్డారు. స్లేవ్స్ మీద ఆధారపడిన బ్రెజిల్ షుగర్ పరిశ్రమ కొద్ది కాలంలోనే ఏడాదికి 16,000 టన్నుల షుగర్ ప్రొడక్షన్ తో, ప్రపంచంలో అత్యధికంగా షుగర్ ని ఉత్పత్తి చేసే కరేబియన్ ప్రాంతాన్ని అధిగమిస్తుంది.
కాలక్రమేణా ఎకానమీ మైనింగ్, కాఫీ పెంపకం, మాన్యుఫాక్చరింగ్ లాంటి ఇతర రంగాలకి విస్తరించినప్పటికీ స్లేవ్స్ దిగుమతి ఏ మాత్రం తగ్గలేదు. స్లేవరీ దాదాపు ప్రతీ రంగంలోనూ సాధారణమయింది. బ్రెజిల్ కి ఎంతో ముఖ్యమైపోయిన ఈ స్లేవ్స్ ఇంపోర్ట్ వల్ల, 1825 కల్లా బ్రెజిల్ జనాభాలో 56 శాతం ఆఫ్రికన్ మూలాలున్న ప్రజలతో నిండిపోయింది. వీరితో పోలిస్తే 22 శాతం మాత్రం స్పానిష్ అమెరికన్స్, 17 శాతం నార్త్ అమెరికన్స్ ఉండేవారు.
ఇంగ్లీష్ మాట్లాడే ప్రపంచం లో స్లేవరీ అంతమొందిన చాలా కాలానికి కూడా బ్రెజిలియన్స్ స్లెవ్స్ ఇంపోర్టింగ్ కొనసాగింది. 1808 నుంచి 1888 మధ్యలో దాదాపు పది లక్షల స్లేవ్స్ బ్రెజిల్ కి దిగుమతి అయ్యారు. 1850 కల్లా బ్రిటీష్ నావల్ ఫోర్సెస్ అట్లాంటిక్ మీదుగా జరుగుతున్న స్లేవరీ ట్రేడ్ ని , సీరియస్ గా అడ్డుకోవడం మొదలుపెట్టేవరకీ ఆ దిగుమతి నిరాటంకంగా కొనసాగింది. కాని అప్పటికే బ్రెజిల్ లో ఉన్న స్లేవ్ పాపులేషన్ 1793కల్లా రెట్టింపయింది.
కానీ pre-revolutionary Latin America లో స్లేవ్స్ పరిస్థితి మరీ దయనీయమయినది కాదు. Royal, religious authorities కలగచేసుకొని స్లేవ్స్ జీవన పరిస్థితులని మరింత దిగజారకుండా అడ్డుపడ్డారు. Roman Catholic వ్యవస్థ, స్లేవరీని ఒక necessary evil గా పరిగణించి ఉండవచ్చు గాక. కానీ స్లేవ్స్ కి కూడా Souls ఉంటాయన్న సత్యాన్ని కాదనలేకపోయారు. ఉత్తరమెరికా లోని వర్జీనియా టొబాకో ఫార్మ్స్ లోని స్లేవ్స్ తో పోలిస్తే , లాటిన్ అమెరికా లోని స్లేవ్స్ తమకి తాము స్వేచ్చ (manumission) ని సులభంగా పొందగలిగే అవకాశముండేది.
Bahia లో స్లేవ్స్ తామే స్వయంగా యాభై శాతం manumissions ని కొనుక్కోగలిగారు. 1872 కల్లా బ్రెజిల్ లో మూడోంతుల Blacks and Mulattos స్వేచ్చా జీవులు అయిపోయారు. క్యూబా, మెక్సికో లలో బ్లాక్స్ తమ స్వేచ్చ కి ఖరీదు ని ప్రకటించి, వాయిదా పద్దతుల మీద తీర్చి ఫ్రీ పీపుల్ అయ్యేవారు. బ్రెజిల్ లోని స్లేవ్స్ కి, బ్రిటీష్ వెస్టీండీస్ లోని స్లేవ్స్ తో పోలిస్తే సంవత్సరానికి ప్రతి ఆదివారం సెలవు దినమే కాకుండా 35 అదనపు సెలవలు దొరికేవి. బ్రెజిల్ తో మొదలయ్యి, లాటిన్ అమెరికా అంతా స్లేవ్స్ కి తమ స్వంత భూమి ఉండటమనేది ఆచరణలోకి వచ్ఛింది.
వీటన్నింటినీ చూసి తొందరపడి అంతా సవ్యంగానే ఉందన్న అభిప్రాయానికి రాకూడదు. ఎక్స్ పోర్ట్స్ ఎక్కువున్న సీజన్ లో వారానికి ఏడు రోజులూ, ఇరవైనాలుగ్గంటల పని గంటలు సర్వసాధారణం చేసి, స్లేవ్స్ తో చచ్చే చాకిరీ చేపించేవారు. చాలా సార్లు ఈ పనిగంటలూ స్లేవ్స్ ప్రాణాలమీదకొచ్చేవి. కరేబియన్ ప్రాంతాల్లోలానే బ్రెజిల్ లోని షుగర్ ప్లాంటేషన్ ఓనర్స్ కూడా , ఏ క్షణాన స్లేవ్స్ తిరగబడతారేమో అన్న భయంతో గడిపేవారు.
తిరగబడకుండా ఉంచటానికి బ్రెజిల్ లోని యజమానులు కొన్ని క్రూరపద్దతులవంభించేవారు. వరసగా వారం, పది రాత్రుల పాటు కొరడాలతో కొడుతూ, మధ్యమధ్యలో గాయాలకి యూరిన్, సాల్ట్ ని రుద్దడం లాంటి అమానవీయ చేష్టలు చేసేవారు. అరుదుగా రోడ్ల మీద స్లేవ్స్ మొండెం నుంచి వేరు చేయబడిన తలలు కూడా కనిపించేవి. ఇవన్నీ జరిగే 1850 ల కాలంలో బ్రెజిలియన్ స్లేవ్ సగటు ఆయుపరిమితి ఇరవై మూడు సంవత్సరాలు మాత్రమే ఉండేది. ఒక స్లేవ్ కేవలం ఐదు సంవత్సరాలు పని చేసినా చాలు, యజమానికి తన పెట్టుబడి మీద రెండింతలు లాభమొచ్చేది.
అయితే నాణేనికి మరో వైపు చూసినట్లయితే, బ్రిటీషర్స్ కింద పని చేసే స్లేవ్స్ కి లేనిపెళ్ళ్ చేసుకునే హక్కు బ్రెజిలియన్ స్లేవ్స్ కి ఉండేది. కాలక్రమేణా స్లేవ్స్ పై పోర్చుగీస్, స్పానిష్ నియమ నియంత్రణలు సడలించబడుతూ వచ్చాయి.
ఉత్తరమెరికా లో పరిస్థితి దీనికి పూర్తి వ్యతిరేకంగా ఉండేది. స్లేవ్స్ కి ఏ రకమయిన మానవహక్కులు వర్తించనట్లుగా ఉండేవి యజమానుల ప్రవర్తన. స్లేవ్స్ సంఖ్య పెరిగినకొద్దీ వారి మీద నియంత్రణ మరింత కఠినతరం చేయబడ్డది. యూరప్ నుంచి వచ్చే white indentured labourers కి ఐదూ, ఆరు సంవత్సరాల్లో ఆర్ధికంగా విముక్తి లభించి భూమికి స్వంతదారులవుతూంటే, దిగుమతి చేయబడ్డ స్లేవ్స్ మాత్రం జీవితాంతం ప్లాంటేషన్స్ లో , ఫార్మ్స్ లో పని చేయాల్సి వచ్చేది.
- 1663 లో మేరీలాండ్ రాష్ట్రం నీగ్రోలందరూ కూడా జీవితాంతం (Durante Vitae) యజమాని కింద స్లేవ్ గా పని చేయాల్సిందేననీ, నీగ్రోలకి పుట్టిన సంతానమంతా కూడా స్లేవ్స్ కిందే పరిగణించబడతారనీ, చట్టాన్నీ రూపొందించింది.
- 1669 లో వర్జీనియా రాష్ట్రం, ఒక యజమాని తన స్లేవ్ ని చంపినప్పటికీ, దాన్ని Felony కింద పరిగణించక్కర్లేదని చట్టాన్ని ఏర్పరుచుకుంది.
- 1726 లో సౌత్ కెరోలినా, స్లేవ్ యజమాని యొక్క స్వంత-ఆస్థి (chattel) అని పేర్కొంది.
ఈ పరిస్థితి ఎంతవరకీ వెళ్ళ్ందంటే, కెరోలినా నుంచి స్లేవ్స్ వివిధ మార్గాల ద్వారా తప్పించుకొని పరారయి, అప్పటి కాలంలో స్పానిష్ కంట్రోల్ లో ఉన్న ఫ్లోరిడాలో తలదాచుకునే ప్రయత్నం చేసేవారు. కెథాలిసిజం లోకి మార్పిడి చేసుకున్నట్లయితే ఫ్లోరిడా గవర్నర్ వీరందరికీ స్వతంత్రప్రతిపత్తి కలిగిఉండేలా చట్టం రూపొందించడం ప్రారంభించారు.
స్లేవ్స్ ని స్వంత-ఆస్థి కింద పరిగణించే స్లేవరీ ఇంగ్లాండ్ లో శతాబ్ధాల ముందరనుంచే అంతరించడం మొదలయినప్పుడు, బ్రిటీష్ వలసవాదుల అమెరికాలో స్లేవరీ పరిస్థితి ఇంత అమానవీయంగా ఉండడం జీర్ణించుకోలేని వాస్తవం.
స్లేవరీ కి వ్యతిరేకంగా పోరాడే abolitionists లేకేంకాదు. కాని వారి ఉనికీ, పోరాట ఫలితాలు చాలా తక్కువ పరిధిలో ఉండేవి, లేక స్లేవ్స్ మీద అత్యంత అమానుష దాడులు జరిగినప్పుడు కాని స్లేవ్ ఓనర్శ్ మీద దాడి చేసే వారు కాదు. ఉదాహరణకి, లివర్ పూల్ షిప్ కెప్టెన్ Zong 1782 లో తన షిప్ లో మంచినీళ్ళ కొరత ఉందని 133 స్లేవ్స్ ని గొలుసులతో కట్టేసి మరీ సముద్రం లోకి సజీవంగా విసిరేసాడు. Granville Sharp లాంటి abolitionists ఇలాంటి రాక్షస కృత్యాలకి వ్యతిరేకంగా పోరాడేవారు.
లాటిన్ అమెరికా మాత్రం interracial unions ని ఆపలేమన్న వాస్తవాన్ని గ్రహించి, చాలా ముందు నుంచే సమ్మతించడం ప్రారంభించింది. (Spanish Men-Indian Women కి పుట్టిన వారిని Mestizos అనీ, Creoles, Blacks కి పుట్టిన వారినీ Mulattos అనీ, Indians, Blacks కి పుట్టిన వారిని Zambos అని పిలిచేవారు. ). Inca Empire ని మట్టి కరపించిన Pizzaro సైతం, Inca woman ని భార్యగా స్వీకరించాడు. 1811 కల్లా ఇలాంటి inter-racial ప్రజలు మొత్తం Spanish America లో మూడవ వంతుకు చేరుకున్నారు.
USA లో మాత్రం ఇలాంటి inter-racial unions ఏర్పడకుండా విస్తృతంగా ముందస్తు జాగ్రత్త చర్యలు చేపట్టారు. అయితే పరిస్థితుల్లో ఇంత వ్యత్యాసముండడానికి ఇంకో కారణం కూడా ఉంది. ఉత్తరమెరికాకి వలసవెళ్ళ్ న బ్రిటీషర్స్ సాధారణంగా తమ తమ భార్యలని వెంట తీసుకుని వెళ్ళేవారు. స్పానిశ్, పోర్చుగీస్ మగవారు మాత్రం ఒంటరిగా వలసపోయేవారు.
ఉదాహరణకి, 1509-1559 కి మధ్యలో Catalogo de Pasajeros a Indias లో రికార్డ్ చేయబడిన 15,000 పేర్లలో కేవలం పది శాతం మాత్రం మహిళలవి.
దీని ఫలితాలు ఎలా ఉంటాయో చూడటానికి పెద్ద కష్టపడక్కర్లేదు. Andres Ruiz-Linares లాంటి సైంటిస్టులు చేసిన DNA studies లో లాటిన్ అమెరికాలో యురోపియన్ మెన్, ఆఫ్రికన్ వుమెన్ ని మేట్స్ కింద తీసుకున్నారని స్పష్టంగా బోధపడింది.
ఇలాంటి miscegenation ఉత్తరమెరికాలో జరగలేదని కాదు. సాక్షాత్తూ Thomas Jefferson స్లేవ్స్ తో పిల్లల్ని కన్నాడు. కలోనియల్ టైమ్ లో బ్రిటీష్ అమెరికాలో దాదాపు 60,000 mulattos ఉండేవారని అంచనా. ఈ రోజు దాదాపు ఇరవై నుంచి ఇరవై అయుదు శాతం బ్లాక్స్ DNA మూలాలు యూరోపియన్స్ కి చెందినవిగా గమనించవచ్చు.
కాని బ్రిటీష్ అమెరికాలో అమలులో ఉన్న మోడల్ వేరేగా ఉండేది. గ్రాండ్ పేరేంట్స్ లో ఎటు వేపేనా ఒక్క బ్లాక్ రక్తపు చుక్క కలసినా, చర్మపు రంగు ఎంత తెల్లగా ఉన్నా కూడా శాశ్వతంగా "బ్లాక్ " గా ముద్ర పడేది.
1630 వరకీ వర్జీనియా లో inter-racial marriage, శిక్షార్హమైన నేరంగా పరిగణించేవారు. 1662 వరకీ నిషేదముండేది. అమెరికా ఆవిర్బవించిన వంద సంవత్సరాల వరకీ ముప్పై ఎనిమిది రాష్ట్రాల్లో ఈ నిషేదముండేది. 1915 వరకీ కూడా 28 రాష్ట్రాల్లో ప్రాక్టికల్ గా సంఘంలో లేకపోయినా కనీసం చట్టపుస్తకాలలో నిషేదం కొనసాగింది.
వీటన్నిటివల్లా ఆ కాలానికే లాటిన్ అమెరికా ఒక racial melting pot అయ్యింది, కానీ ఉత్తరమెరికా లో మాత్రం వైట్స్ కీ, బ్లాక్స్ కీ మధ్య స్పష్టమైన విభజన కొనసాగింది.
వెనక్కి తిరిగి చూస్తే John Lock ప్రైవేట్ ప్రాపర్టీ గురించి కెరోలినా లో వాదించినప్పుడు, తన దృష్టిలో కేవలం భూమి మాత్రమే లేదన్న విషయం సుస్పష్టం. నిజానికి " fundamental constitutions " పుస్తకంలో ఆర్టికల్ 110 లో ఎంతో స్పష్టంగా ఈ కింది విషయం పేర్కొన్నాడు. "Every freeman of carolina shall have absolute power and authority over his negro slaves, of what opinion or religion soever". ఆయన దృష్టిలో ఆస్థి అంటే భూమి మాత్రమే కాదు, నీగ్రో లుగా పిలవబడే మనుషులు కూడా. తరవాతి తరాల్లోని చట్టాలు కూడా ఇదే నిర్వచనాన్ని కొనసాగిస్తూ వచ్చాయి.
ఇలాంటి చట్టాల దుష్పలితాలు ఈ రోజుకు కూడా వెన్నాడటం కొన్ని చోట్ల అమెరికాలో గమనించొచ్చు. The Gullah Coast, Sandy Island Carolina నుంచీ Amelia Island, Florida వరకీ ఉంటుంది. ఈ ప్రాంతాల్లో ఉండే ప్రజలకి తమకంటూ ప్రత్యేక cuisine, musical style, patois ఉన్నాయి. కొంత మంది ఆంథ్రపాలజిస్టులు Gullah అనే పదమే Angola నుంచి వచ్చి ఉండవచ్చనీ, తొలి తరం నీగ్రోల దిగుమతి అక్కణ్ణుంచే ప్రారంభమయి ఉండవచ్చనీ అభిప్రాయపడతారు. అది సంభవమే. పదిహేడవ శతాబ్ధపు మధ్యనుంచి వచ్చిన స్లేవ్స్ లో దాదాపు 44 శాతం Angola దాని పరిసరప్రాంతాల నుంచి వచ్చిన వారే. ఈ రోజుకీ సౌత్ కెరోలీనా లో Angola ప్రతిధ్వనులు, ఉదా: Kimbundu భాష తో సహా వినిపించటం విశేషమే. Gullah culture ఈ రోజుకీ మిగిలి ఉండటం, సౌత్ కెరోలినా లాంటి రాష్ట్రాల్లో గడచిన కాలంలో చర్మపు రంగురేఖల విభజన ఎంత పఠిష్టంగా నిలదొక్కుకుందో ఎత్తి చూపే సాక్షం.
ఈ పరిస్థితికి వ్యతిరేకంగా సౌత్ అమెరికా కి వెఌన Angolians కి స్లేవరీ నుంచి విముక్తి పొంది స్వతంత్రంగా బతకడానికి, చిన్న చిన్న స్వతంత సొసైటీస్ ని రూపొందించడానికి అవకాశాలు చాలా ఎక్కువుండేవి.
నార్త్ అమెరికాలో ఒక Gullah అయిన Jack Pritchard వైట్స్ కి వ్యతిరేకంగా తిరుగుబాటు లేవదీయడానికి Charleston 1822 లో ప్రయత్నించినప్పుడు, అతణ్ణి ఉరితీయడం జరిగింది.
దురదృష్టవశాత్తూ, ఈ రోజు Land of the free అని ఏ దేశాన్నైతే పిలుచుకుంటున్నామో, అదే దేశం కొద్ది కాలం పాటు, తనలో ఉన్న ఇరవై శాతం జనాభాకి Land of the Permanently Unfree అయ్యిందనడంలో అతిశయోక్తి లేదు. ఒక దశలో Rio Grande కి ఉన్న ఉత్తరప్రాంతమంతా కూడా స్లేవరీ వంశపారంపర్యం చేయబడింది.
****
చివరకి ఒక పెద్ద, గొప్ప free-society తనకున్న మాయని మచ్చని వదిలించుకోడానికి అంతర్యుద్దం లోంచి వెళ్ళక తప్పలేదు. anti-slavery states అయిన నార్త్ , pro-slavery states అయిన సౌత్ ల మధ్య యుద్దం తో కాని స్లేవరీ మహా పిశాచాన్ని వదిలించుకోలేకపోయింది. సౌత్ మీద యూనియన్ సేనల విజయం అమెరికా చరిత్రలో అతి పెద్ద ఘట్టం.
సివిల్ వార్ ముగిసిపోవచ్చు గాక, కాని వచ్చే దాదాపు వంద సంవత్సరాల వరకీ, ఎంతో మంది అమెరికన్స్, ముఖ్యంగా సదరన్ ప్రాంతాల్లోని అమెరికన్స్ , సౌత్ అమెరికన్ దేశాలతో పోలిస్తే తాము గడించిన అభివృద్ది, సంపదా, prosperity అంతా కూడా వైట్, బ్లాక్స్ మధ్య ఉన్న విభజన వల్ల సాధ్యమయిందని నమ్మారు.
సివిల్ వార్ తరువాతి తరాల్లోని white supremacists, కేవలం వైట్, బ్లాక్ జనాభా వేరు వేరుగా ఉంచడం (segregation) వల్లనే అమెరికా బాగుపడిందనీ, సంపద సృష్టించబడిందనీ నమ్మి, ప్రచారం చేసేవారు.
1963 ల్లో కూడా ఈ సుప్రీమసీ కేకలినపడటం అరుదేమీ కాదు. Alabama Governor George Wallace తన 'Segregation Now, Segregation Tomorrow, Segregation Forever" అన్న స్లోగన్స్ తో ఎన్నికల ప్రచారం చేసాడు. ఈ రోజునున్న సమాజంలో ఏ రాజకీయనాయకుడూ అలాంటి మాటలని రాజకీయంగా బతికి బట్ట కట్టలేడు.
కావనటానికి George Wallace గవర్నర్ గా ఎన్నికవ్వడమే సాక్షం.
అంతే కాదు, 1968 లో అతనికి, అతని ఇండిపెండెంట్ పార్టీకి 10 మిలియన్ల ఓట్లు పడ్డాయి.
కాని, యునైటెడ్ స్టేట్స్ సక్సెస్, racial segregation lines మీదనుంచి వచ్చిందన్న వాదన ఒక పూర్తి నాన్సెన్స్. ఒక అర్ధం లేని, సెన్స్ లేని వాదన. వెనిజులా, బ్రెజిల్ లలో మాదిరిగా కాక neighborhoods, hospitals, schools, colleges, workplaces, parks, swimming pools, restaurants and even cemeteries లలో వైట్స్, బ్లాక్స్ కీ మధ్య segregation పాటించడం వల్లే యునైటెడ్ స్టేట్స్ prosper and stable అయ్యిందని నమ్మిన George Wallace లాంటి వారు మూర్ఖులు.
వీరి నమ్మకానికి పూర్తి వ్యతిరేకంగా, విస్తృతంగా అందించబడిన ప్రైవేట్ ప్రాపర్టీ హక్కులు, డెమొక్రసీ లతో నిండి ఉన్న బ్రిటీష్ మోడల్ , సంపదంతా కేంద్రీకృతమయ్యి, ఏకచ్చత్రాధిపత్య అధికార పాలసీలతో నిండి ఉన్న స్పానిష్ మోడల్ కన్నా మెరుగ్గా పనిచేయడం వల్ల మాత్రమే, యునైటెడ్ స్టేట్స్ prosper అయ్యిందన్న విషయం చరిత్ర లోంచి నేర్చుకోవచ్చు.
ఒక ఆఫ్రికన్ బ్లాక్ ఫాదర్ కీ, అమెరికన్ వైట్ మదర్ కీ జన్మించి, Simon Bolivar రోజుల్లో Casta అని పిలవబడే వ్యక్తి, ఈ రోజు అమెరికాకి ప్రసిడెంట్ గా ఎన్నికయ్యాడు. తను ఓడించింది ఆషామాషీ వ్యక్తి ని కాదు. ఒక డెకరేటెడ్ వార్ -హీరో. Maverick గా, Independent streak ఉన్న వ్యక్తిగా, నిజాయితీకి, నిక్కచ్చికి ఎంతో పేరుండి, అవసరమైనప్పుడూ తన పార్టీని సైతం ఎన్నో సార్లు విమర్శించిన ధైర్యసాహాసాలున్న వ్యక్తిగా పేరు తెచ్చుకున్న ఒక Classic Scottish-Irish origin కి చెందిన స్వచ్చమైన white మనిషి ని ఓడించి, ప్రసిడెంట్ గా ఎన్నికయ్యాడు.
కేవలం ముప్పై సంవత్సరాల క్రితం వరకీ సుదూరతీరాల్లో కూడా కనిపించని ఒక అందమైన స్వప్నమది.
అమెరికా లో ఉన్న racial attitudes గత నలబై, ఏభై ఏళ్ళలో గణనీయంగా మారాయి. ఒక రోజు పబ్లిక్ గా మాట్లాడగలిగిన మాటలు , పబ్లిక్ డొమెయిన్ లోంచి ఈ రోజు అదృశ్యమయ్యాయి.
రోజులు గడచిన కొద్దీ అమెరికా లోని melting pots అవుతున్న పెద్ద నగరాల్లోని మనుషులు , రంగు రూపు రేఖల్లో సౌత్ అమెరికాల్లోని మనుషుల్లాగా కనిపిస్తున్నారు. లాటిన్ అమెరికా నుంచి, ముఖ్యంగా మెక్సికో నుంచి దిగుమతవుతున్న ఇమ్మిగ్రేషన్ ఇలాగే కొనసాగితే, non-Hispanic traditional whites అమెరికాలో యాభై శాతం కన్నా పడిపోయి మైనారిటీగా మిగిలిపోవడానికి ఇంకో నలభై సంవత్సరాల కన్నా ఎక్కువ పట్టకపోవచ్చు.
అప్పటికల్లా దేశం లీగల్ గా కాకపోయినా, ప్రాక్టికల్ గా bi-lingual మారుతుంది.
అమెరికన్ సొసైటీ racial గా కూడా blend అయిపోతోంది. mixed-race couples 1990 కీ, 2000 కీ మధ్య నాలుగింతలయ్యారని సెన్సస్ డేటా చెపుతోంది.
ఇదే కాలంలో జరుగుతున్న మరో పరిణామం, ఎన్నో రంగులూ, జాతులు కలగలసిన బ్రెజిల్ లో దూసుకుపోతున్న ఆర్థిక ప్రగతి. దాదాపు వంద సంవత్సరాల ప్రొటెక్షనిస్టు పాలసీలు, ఆర్థిక విధానాల్లో ప్రభుత్వ అంతరాయాల తరవాత సడలించిన ఆర్థిక విధానాలూ, ప్రైవేటేజేషన్, విదేశీ పెట్టుబడులూ, పెరిగిన ఎగుమతులతో లాటిన్ అమెరికా 1980 తరువాత గణనీయమైన ఆర్థిక ప్రగతి సాధించింది.
1950 లో మొత్తం సౌత్ అమెరికా GDP, US GDP లో ఐదవ వంతు ఉండేది. ఈ రోజు అది మూడవ వంతుకు చేరుకుంది.
షుమారు 500 సంవత్సరాల క్రితం ప్రారంభమయిన conquest and colonization తర్వాత, Anglo-America, Latin-America కి మధ్యనున్న అంతరం క్రమక్రమంగా అంతరించడం ప్రారంభమయినట్లుగా గోచరిస్తోంది.
సమీప భవిష్యత్తులో భూగోళపు పశ్చిమార్దమంతా ఒకటే అమెరికన్ సివిలైజేషన్ ఏర్పడబోతుందేమో అనిపించక మానదు. కాని అవి మితిమీరిన అంచనాలా కాదా అన్నది వేచి చూడాలి.
Cool ! Very interesting
ReplyDeleteBtw RSS ఫీడ్ ఏదో ప్రాబ్లం ఉన్నట్లుంది మీరు కొత్త పోస్ట్ పబ్లిష్ చేసినా కనిపించటం లేదు నా రీడింగ్ లిస్టు లో ఎందుకో. ఇప్పుడు అసలు ఎందుకో ఒకసారి చూద్దాం అని ఇక్కడికి వస్తే తెలిసింది కొత్త పోస్ట్ పబ్లిష్ చేసారు అని !
ఎక్సలెంట్ కుమార్ గారూ, ఎంత ఓపిగ్గా రాసారు.అరగంటపాటు ఉత్కంఠతతో చదివేసాను:)) చాలా చాలా స్పష్టంగా, క్లుప్తంగా బాగా రాసారు.ఈసారి మీకు వీలైతే రెడ్ ఇండియన్ తెగలూ వాటి నాయకుల గురించి రాయండి. లైక్ బ్లాక్ హాక్, (చిరో కీ తెగలు) వాళ్ళ స్ట్రగుల్సూ.....
ReplyDeleteపోస్ట్ బాగుంది:)))